Demeter Kültü Işığında Eleusis Mysterleri
Küçük Resim Yok
Tarih
08.06.2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Pharmakon
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Doğurganlığın sonsuz güç kaynağı olarak bilinen yer, tanrıların anası ve toprak
ana şeklinde tanımlanır. Hellen inanışının tanrıları kişileştirmesi üzerine yer, Demeter
gibi toprak ve verimlilik ile yakından ilişkilendirilen kutsal varlıkların ortaya çıkmasına
fırsat tanımıştır. Olymposlu tanrılar kuşağından olan tanrıça Demeter, ekili
dikili toprağın ve bereketin tanrıçası olduğundan toprak ana, mevsimleri getiren,
insanları besleyen, yaşamı devam ettiren ulu tanrıça olarak tasvir edilir. Ölümlüleri
besleyen ve toprağı seven bir Olymposlu olarak bilinen Demeter, Homeros’un destanlarında
sarı saçlı, ela gözlü güzel bir tanrıça olarak betimlenirken; Hesiodos’un
şiirlerinde Kronos ile Rheia’nın kızı ve Zeus’un kız kardeşi olduğundan söz edilmiştir.
Demeter mitolojisinde kızı ile beraber anılır ve bu nedenle birçok kaynakta “ikili tanrıçalar”
veya “tanrıçalar” şeklinde tanımlanırlar. Demeter kültüne, Kıta Yunanistan’da
tahıl tarımının yapıldığı hemen hemen her bölgede rastlamak mümkündür. Bu kültte,
Persephone’nin Hades tarafından kaçırılış mitolojisi tanrıçanın tapınımının temellerini
oluşturur. Demeter, Persephone ve Hades mitolojisi temelde doğadaki yaşam
çemberini, mevsimsel döngü ile toprağın kışın ölüp ilkbaharda yeniden canlanışını
temsil eder. Demeter kültünün kaynağını oluşturan tanrıçaların mitolojisi ve bu mitolojinin
sonucu olarak ortaya çıktığı kabul edilen Eleusis Misterleri antik çağlarda
yaygın bir uygulama alanı bulmuştur. Eleusis Misterleri olarak adlandırılan bu gizli
tapınımın oluşum sürecinde yerine getirilen dinsel törenler ise tamamıyla birbiri ile
bağlantılıdır. Tanrıçanın insanoğluna sunduğu en büyük hediye olan bu misterlerde,
insanlar ölüme ve yaşama farklı bir bakış açısı ile yaklaşmayı denemektedir. Demeter
kültü ve bu kültün insanoğluna sunduğu Eleusis Misterleri, bu külte inanan insanların
ölümden sonraki yaşam için daha umutlu bir ruh haline sahip olmalarını mümkün
kılmıştır. Bu çalışmanın amacı Demeter kültünün temeli olduğu düşünülen Persephone’nin
Hades tarafından kaçırılış mitolojisi, bu mitolojinin sonucu olarak ortaya çıkan
Eleusis Misterleri’nin oluşturulma nedenleri, misterlerin törensel içeriği, Demeter
ve Persephone’nin bu misterlerde üstlendikleri görevler ve Persephopne’nin yeraltı
dünyası ile yeryüzü arasında aracı bir rol üstlenişinin nedenlerini açıklamaktır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Yunan Mitolojisi, Eleusis, Mister, Persephone, Demeter
Kaynak
II. International Symposium on Mythology
