Şîrovekirineke dengsazî û fonolojî di Kurdiya Kurmancî de
| dc.contributor.advisor | Sulaıman, Rafık Dr | |
| dc.contributor.author | Mahmoud, Barzo Omar | |
| dc.date.accessioned | 2023-09-02T12:05:04Z | |
| dc.date.available | 2023-09-02T12:05:04Z | |
| dc.date.issued | 2016 | |
| dc.department | MAÜ, EnstitülerYaşayan Diller Enstitüsü, Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı | en_US |
| dc.description.abstract | Bu tezde betimleyici, yapısal, işlevsel, metinsel, karşıtsal, dağıtımsal ve karşılaştırmalı dahil pek çok dilsel yöntemlerin kullanıldığı pragmatik ve sentagmatik bir anlayışa bağlı olarak fonetik ve fonolojik analizler çerçevesinde Kürtçenin en yaygın konuşulan lehçelerden biri olan Kuzey Kurmanci lehçesinin ses ve fonemlerinin kapsamlı bir betimlemesi ele alınmaktadır. Kurmanci lehçesinde yazılan bu tez sunuş ve üç bölümden oluşmaktadır. Sunuşta tezi kalem alan yazarın bir yandan referansların yokluğu diğer yandan Kürtçe dil bilimsel alanındaki teknik terimlerin yetersizliği yüzünden karşılaştığı güçlükler anlatılmaktadır. Dolayısıyla yazar bu açığı kapatmaya yönelik Kürtçe dilsel terminolojisini zenginleştirmeyi hedefleyerek bu teknik terimlerin İngilizceleri temelinde yeni Kürtçe terimleri üretmek zorunda kalmıştır. Birinci bölümde Kürtçenin bazı ünsüz seslerinin söyleyiş ve fiziksel özellikleri ele alınmaktadır. Bu ünsüz harflerin bazıları nefesli, nefessiz (k), çarpmalı (r) ve titrek (r) gibi üçüncü bir boyutu vardır. Bu bölümün sonunda Kürtçenin Kurmanci lehçesinin bütün alt lehçeleriyle birlikte 46 altı sese sahip olduğu belirtiliyor. Ünlü ve ünsüz seslerin Kürtçe sisteminin fonolojik özelliklerini belirten ikin bölüm ise bu 46 sesi ele alıyor. Yazar bu seslerden 34 sesi Kurmancinin fonem sistemine dahil olduğunu düşünüyor ve bunları iki yeni fonem daha ekliyor: ötümsüz nefessiz /k/ ve yine ötümsüz ama nefesli /k/. Yazar Kurmancinin ses kapanmaları arasında üç yönlü bir ayırım – ötümlü, ötümsüz nefesli ile ötümsüz nefessiz arasında – sergilediğini belirtiyor. İkinci fonem ise çarpmalı /r/'ye karşı titrek /r/. Yazar ayrıca Farsçadan alınmış olan mesela 7 /haft/ sayısındaki gırtlaktan gelen /h/ fonemi gibi üç ünsüz fonemi de inceledikten sonra bu fonemlerin Kürtçede kullanılmasının gerek olmadığını öneriyor. Son bölümde ise Kürtçenin kurmanci lehçesinin fonem ve alofonlarının ayırt edici özellikleri ele alındıktan sonra yazar fonetik bağlamında Kürtçe hece yapısını tarif ederek, Kurmancinin vurgu ve tonlama kalıplarına yönelik ölçü teknikleri ile parçalı materyalin bu birliğini ve uyumunu saptamak suretiyle anlam varyasyonunda bazı fonetik parametrelerinin etkilerini incelemeyi hedefliyor. | en_US |
| dc.description.abstract | This thesis is an attempt to provide a comprehensive description of the sounds and phonemes of one of the most widely spoken dialect of Kurdish, namely, Northern Kurmanji within the framework of phonetic and phonological analysis, depending on the paradigmatic and syntagmatic way of analysis within several linguistic methods: descriptive, structural, functional, textual, contrastive, distributionary, and comparative. This thesis, written in Kurmanji Kurdish, consists of an introduction and three chapters. The introduction shows the difficulties which the author faces in studying the Kurdish language issues because of the lack of references on one hand, and the poverty of technical terms in fields of Kurdish linguistics, on the other hand. So he was obliged to derive and design new Kurdish terms in contrast with the English ones aiming at enriching the Kurdish linguistic terminology. Chapter one deals with the articulatory and fisical characteristics of the Kurdish sounds which are manipulated by several so-called articulators, especially in consonants, some of which have a third dimension voice of aspirated and non-aspirated of the sound [k], flap [r] and trill [r], This chapter concludes to a fact that Kurdish Kurmanji, with all its subdialects, has 46 sounds . Chapter two, describing the phonological characteristics of the Kurdish system of consonants and vowels, deals with 46 Kurdish Kurmanji sounds of which he chooses 34 sounds to be the Kurmanji phoneme system, suggesting two new phonemes, the voiceless non-aspirated /k/ in contrast with the same voiceless sound /k/ which is aspirated, emphasizing the fact that Kurmanji exhibits a three-way distinction among the stops – between voiced, voiceless aspirated, and voiceless non-aspirated – giving rise to a style three-way stop distinction. The second phoneme is the trill /r/ in contrast with the flap /r/. Besides, the author studies the three borrowed consonant phonemes which have diffused into the inherited (Iranian) component of the lexicon, e.g. the numeral 7 /haft/ with pharyngeal /h/, suggesting that there is no need to use these borrowed consonant sounds in the Kurdish phoneme system. The last chapter studies the distinctive features of the Kurdish Kurmanji phonemes and allophones, then he describes the structure of the Kurdish syllable within the framework of combinatory phonetics, identifying the prosodic structure of stress and intonational patterns of Kurmanji, and the association and alignment of these patterns with the segmental material, aiming at examining the effects of some phonetic parameters on the variation of meaning. | en_US |
| dc.identifier.endpage | 225 | en_US |
| dc.identifier.startpage | 1 | en_US |
| dc.identifier.uri | https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=OykDDeWBWTL9-Wm52sZBrATiraT8RJHso0luyHujO1o4T7s5wVp8Agysv-wtXaaz | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12514/4104 | |
| dc.identifier.yoktezid | 443618 | en_US |
| dc.institutionauthor | Mahmoud, Barzo Omar | |
| dc.language.iso | ku | en_US |
| dc.publisher | Mardin Artuklu Üniversitesi | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.subject | Doğu Dilleri ve Edebiyatı | en_US |
| dc.subject | Eastern Linguistics and Literature | en_US |
| dc.title | Şîrovekirineke dengsazî û fonolojî di Kurdiya Kurmancî de | en_US |
| dc.title.alternative | Kurmanci Kürtçesinin fonetik ve fonolojik analizi | en_US |
| dc.type | Master Thesis | en_US |
Dosyalar
Orijinal paket
1 - 1 / 1
Yükleniyor...
- İsim:
- 443618.pdf
- Boyut:
- 2.94 MB
- Biçim:
- Adobe Portable Document Format
- Açıklama:
- Tam Metin / Full Text
