BIKARANÎNA ZIMAN DI NÛÇEVANIYA KURDÎ DE
Yükleniyor...
Tarih
2018
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Mardin Artuklu Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
CC0 1.0 Universal
CC0 1.0 Universal
Özet
Armanca vê xebatê tespîtkirina bikaranîna zimanê xelet di hêla rastnivîs û Ģêweyê ya
nivîsîna nûçeyên kurdî deye. Beriya vê xebatê em gelek caran di nûçeyên kurdî de rastê
mantiqa tirkî hatine ku bi hevokên kurdî hatine nivîsîn û bi temamî ji rih û giyanê zimanê
kurdî dûr in. Di vê xebatê de me rê nîĢan daye ka dê zimanê kurdî bi awayeke rast û resen
çawa di nûçevaniyê de bê bikaranîn. Ev yek hem di hêla rastnivîsê de û hem jî di hêla Ģêwaza
nivîsîna nûçeyan de bi mînakan yek bi yek hatine vegotin. Ji ber ku qada nûçevaniya kurdî bi
taybetî jî kurmancî di hêla nûçevaniyê de xwedî berhemên zêde nîn in, me nekarî em ji
çavkaniyan zêde sûd werbigrin. Lê dîsa jî me hewl da bi gotar û nûçeyên ku di malperên kurdî
de hatine weĢandin, bikaranîna zimanê kurdî di hêla rastnivîs û Ģêwazên nûçeyan de nîĢan
bidin. Di vê xebatê de me nûçevaniyê di bin du beĢan de "Bikaranîna ziman ji aliyê Ģêwazê
ve" û "Bikaranîna ziman ji aliyê rastnivîsê ve" dabeĢ kir. Ji bo têgihiĢtineke baĢ di herdu beĢan
de jî mînakên cur bi cur hatin bikaranîn.
Bu çalıĢmanın amacı Kürtçenin Kurmanci lehçesinde yapılan Kürtçe haberciliğinde haber yazımı ve haber tarzını mercek altına almaktır. Bu çalıĢmadan önce Kürtçe haberciliğinde yapılan çevirilerin Türkçe mantığıyla ile yapıldığını hatırlatmak gerekir. Kelimeler her ne kadar Kürtçe olsa da, kurulan cümlelerin, kullanılan atasöz ve deyimlerin, cümlelerin diziliĢinin Türkçe mantıkla yapıldığına tanık oluyoruz. Bu çalıĢmada Kürtçe haberciliğinde yazım ve üslubun nasıl olması gerektiğini bazı örnekleri ile gözler önüne seriyoruz. Yapılan tüm tespit ve analizlerin daha iyi anlaĢılabilmesi için bu çalıĢmada daha çok örneklemeler esas alındı. Ne yazık ki Kürtçe haber dili üzerine yapılan araĢtırmalar ve yazılan kitaplar kıt olduğundan, olabildiğince Kürtçenin Kurmanci lehçesinde yayın yapan internet sitelerinde yer alan haber ve makalelerden faydalanma yoluna gittik. Elinizde bulunan çalıĢmamızda Kürtçe haberciliği yazım ve üslup olmak üzere iki bölümde topladık. Konunun daha iyi anlaĢılabilmesi için de her iki bölümden bol örnekler verme yolunu seçtik.
Bu çalıĢmanın amacı Kürtçenin Kurmanci lehçesinde yapılan Kürtçe haberciliğinde haber yazımı ve haber tarzını mercek altına almaktır. Bu çalıĢmadan önce Kürtçe haberciliğinde yapılan çevirilerin Türkçe mantığıyla ile yapıldığını hatırlatmak gerekir. Kelimeler her ne kadar Kürtçe olsa da, kurulan cümlelerin, kullanılan atasöz ve deyimlerin, cümlelerin diziliĢinin Türkçe mantıkla yapıldığına tanık oluyoruz. Bu çalıĢmada Kürtçe haberciliğinde yazım ve üslubun nasıl olması gerektiğini bazı örnekleri ile gözler önüne seriyoruz. Yapılan tüm tespit ve analizlerin daha iyi anlaĢılabilmesi için bu çalıĢmada daha çok örneklemeler esas alındı. Ne yazık ki Kürtçe haber dili üzerine yapılan araĢtırmalar ve yazılan kitaplar kıt olduğundan, olabildiğince Kürtçenin Kurmanci lehçesinde yayın yapan internet sitelerinde yer alan haber ve makalelerden faydalanma yoluna gittik. Elinizde bulunan çalıĢmamızda Kürtçe haberciliği yazım ve üslup olmak üzere iki bölümde topladık. Konunun daha iyi anlaĢılabilmesi için de her iki bölümden bol örnekler verme yolunu seçtik.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Nûçevanî, bikaranîna ziman, Ģêwaz, rastnivîs, mantiqa wergerê, lêkerên nûçeyê, Habercilik, dilin kullanımı, üslup, yazım dili, çeviri mantığı, haber fiilleri