KURAK KOŞULLARDA EKMEKLİK BUĞDAY GENOTİPLERİNİN VERİM VE KALİTE PERFORMANSININ İNCELENMESİ
Yükleniyor...
Tarih
03/09/2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Küresel gıda güvenliği tehdidi ile karşı karşıya kaldığımız günümüz koşullarında ani değişen
iklim koşullarına ve yüksek sıcaklıklara uyum sağlayabilecek genotiplerin geliştirilmesi ve
çeşitlerin belirlenmesi gereklilik halini almıştır. Bu husustan ötürü çalışmada kurak geçen bir
buğday yetiştirme sezonunda 127 adet ekmeklik buğday hattının verim ve kalite yönünden
performanslarının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma 2021-2022 yetiştirme sezonunda
Diyarbakır koşullarında yürütülmüştür. Elde edilen sonuçlara göre ortalama tane verimi dekara
130,72 kg olarak bulunmuştur. Kullanılan genotiplerin 62 tanesinde tane verimi ortalama tane
veriminin üzerinde olup Empire kontrol çeşidi (132,00 kg/da) bu genotipler arasında yer
almıştır. Tüm genotiplerde protein oranı %13.28-17,93, nişasta oranı %80,15-84,77 ve yağ
oranı %1,71-2,31 arasında değişen değerler almıştır. Çiçeklenme sonrası dönemin daha kurak
ve sıcak geçmesi tane ağırlığının azalmasına, protein oranının ise artmasını etkilemiş ve kalite
değerlerinin yüksek çıkmasına neden olmuştur. Protein, nişasta ve yağ içeriği yönünden
genotipler normal frekans dağılımı gösterirken, tane verimi yönünden normal dağılım
gözlenmemiştir. Bu durum kuraklık etkisi ve genotip farklılıklarından kaynaklanmıştır. Protein
içeriği, tane verimiyle negatif yönlü fakat çok önemli olmayan, nişasta içeriğiyle negatif yönlü
ve çok önemli bir korelasyon ilişkisi gözlenmiştir. Cluster analizine göre genotipler 12 grup ve
özellikler 2 grup altında toplanmıştır. Bu gruplamada birbirinden en uzak genotipler 1251 ile
1098 olmuştur. Bu analizde birbirine yakın olmayan hatların seçilmesi uygun genotipleri
belirlemede önem arz etmektedir. Sonuç olarak bu çalışmada ön plana çıkan ekmeklik buğday
genotiplerinin kuraklıkçalışmalarında yer verilmesi kanaatine varılmıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
buğday, çeşit ıslahı, verim, kurak koşullar
Kaynak
AFRICA 3rd INTERNATIONAL CONFERENCE ON NEW HORIZONS IN SCIENCE
