ÇEND GOTINÊN KU JI KURDÎ DERBASÎ TİRKÎ BÛNE

Abstract

Dîroka etîmolojiyê ji aliyê zimanê Kurdî pir nêz destpêkiriye. Tene çend xebat hene. Heta ji destê me hat me xwe gihand van xebatan û me ji van îstîfade kir. Di vê xebatê me çend peyvên ku ji zimanê Kurdî derbasî zimanê Tirkî bûye tespît kir. Piştî tespît kirinê me etîmolojî û wateya van peyvan da. Me derxist ber çava ku îddîaya ku hinik zimannas dibejin: "Kurdî tu peyv nedaye Tirkî û Kurdî ne zimanekî serbixweye." pûçe û tu bingeha vê îddîayê ji aliyê zimannasî tuneye. Bêle dibe çend peyvên Kurdî û Farsî yek hevbin. Lê ev naye we wateyê ku peyvên Kurdî ji Farsî hatibin. Hin bêjenas(etîmolog) di ferhengên xwe ye etîmolojiyê peyv ji Kurdî jî bê dibejin peyv ne ji Kurdî, ji Farsî hatiye. Ev tiştekî şaş e. Di vê xebatê de me xwest ku em derxin holê ku hinik zimannas dibejin peyv bi eslê xwe ji Farsî hatîye û ketiye Tirkî, ne rast e. Ev peyv bi eslê xwe ji Kurdî hatine û ketine nav zimanê Tirkî

Kürtçenin etimoloji bilimi ile tanışmasının uzun bir geçmişi yoktur. Belirli sayıda, kısıtlı birkaç çalışma vardır. Elimizden geldiğince bu çalışmalara ulaşıp bu çalışmalardan faydalanmaya çalıştık. Yaptığımız bu çalışmada Kürtçeden Türkçeye geçen birkaç sözcüğü ortaya çıkardık. Daha sonra tespit ettiğimiz bu sözcüklerin etimolojik serüvenlerini ve anlamlarını verdik. Bu çalışmanın sonunda şu sonuca vardık; bazı dil bilimcilerin iddia ettiği: "Kürtçeden Türkçeye hiçbir sözcük geçmemiş ve hatta Kürtçe bir dil değildir." yönündeki iddiaların dil bilimi açısından hiçbir anlam ifade etmediğini ortaya çıkardık. Kürtçe ve Farsçanın ortak kullandığı birkaç kelime olabilir. Fakat bu Kürtçenin Farsçanın bir şivesi veya ağzı olduğu anlamına gelmemelidir. Bazı etimoloji sözlük yazarlarının Kürtçeden Türkçeye geçen bazı kelimeleri Farsça kökenli kelimeler diye belirtmeleri doğru bir tespit değildir. Bu çalışmamızda Kürtçe kökenden gelip Türkçeye geçen ama birçok etimoloji yazarının Farsça kökenli olarak belirttiği kelimelerin Kürtçe kökenli olduklarını tespit edip ortaya çıkardık.