DEŞÎFRASYONA PÊNC KASETÊN MIRADÊ KINÊ

Abstract

Di nava gel de çîrok, destan, gotinên pêşiyan û biwêj, bi hezar salan tên vegotin û veguhestin. Ev hemû bi rêya ziman tên parastin û berdewamkirin. Dîsiplîna folklorê jî van hêmayan dicivîne, disenifîne û dinirxîne. Agahiyên derbarê nirxên gelan de bi saya folklorê tê zanîn. Folklor bi vî awayî gencîneyeke bêhempa ya vegotinên wêjeyî ye. Ev xebat li ser deşîfrasiyon, polînkirin û mijarên sereke yên şer, lawik û stranên Miradê Kinê ku di pênc kasetan de gotine radiweste. Çanda muzîkê ya devkî adet û nerît û baweriyên netewekî didine der. Ji bo zindîmana ziman divê pirên navbera berê û yên niha herdem qewîn bin. Bi vê mebestê ji bo stran çîrok, lawik, şer wenda nebin û herwiha ji bo li ferhenga ziman werin barkirin deşîfrasyona pênc kasetên Miradê Kinê hatine kirin û ew li gor mijar û cureyên wan hatine polînkirin. Miradê Kinê şer, kilam, lawij û stranên xwe bi dengê kemançeyê distre. Ew bi gelemperî bi kurmancî lê carinan jî bi tirkî distre.

Toplumda masal, destan, atasözleri ve deyimler binlerce senedir söylenmekte ve bir sonraki kuşaklara aktarılmaktadır. Bunlar dil sayesinde korunmakta ve devamlılıkları sağlanmaktadır. Folklor disiplini bu olguları toplamakta, sınıflandırmakta ve değerlendirmektedir. Milletlerle ilgili bilgi folklar sayesinde elde edilmektedir. Bu yönüyle sözlü edebi anlatım açısından folklor eşsiz bir hazinedir. Bu çalışma Miradê Kinê’nin 5 kasette söylemiş olduğu halk hikâyeleri ve şarkılarının deşifrasyonu, sınıflandırması ve temel konuları üzerinde durmaktadır. Sözlü müzik kültürü bir milletin örf adet ve inançlarını gösterir. Dilin canlılığı için şimdi ve geçmiş arasındaki köprülerin her zaman sağlam olmasına bağlıdır. Bu amaçla masal, halk hikayeleri, şarkıların kaybolmaması ve dil sözlüğüne aktarımı için Miradê Kinê’nin 5 kasetinin deşifrasyonu yapıldı. Daha sonra konu ve çeşidine göre sınıflandırması yapıldı. Miradê Kinê hikaye ve şarkılarını kemançe enstrümanıyla söylemekte. Genellikle Kurmanci bazen de Türkçe söylemektedir.