Yazar "Tekin, Ahmet" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 5 / 5
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe ARAP DİLİNDE DÜZENSİZ ÇOĞULLAR VE BUNLARIN KUR'ÂN'DAKİ KULLANIMLARI(Turkish Studies (Elektronik), 2018) Tekin, AhmetBu çalışmada Arap dilinin önemli konularından biri olan düzensiz çoğullar ve bu çoğulların Kur'ân'daki kullanımları ele alınmıştır. Konuya geçmeden önce çalışmanın giriş kısmında Arap gramerine dair kuralları ilk vazeden kişi hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca Arap gramerine gereksinim görülmesinin arka planında yatan nedenler irdelenmiştir. Buna ilaveten Arap gramerinin ilk numunelerini ortaya çıkaran dilciler özetle zikredilmiş ve bu ilmin tarihi serüvenine kısaca değinilmiştir. Bunun akabinde çoğulların diğer kısmı olan düzenli eril ve düzenli dişil çoğullara da kısaca temas edilmiş ve düzenli eril çoğullara benzediği için onlara eklenen ve onların i‘râbını alan sözcükler hakkında da bilgi verilmiştir. Daha sonra çalışmamızın asıl konusunu oluşturan düzensiz çoğulların kısımlarına yer verilmiştir. Düzensiz azlık çoğulu ve düzensiz çokluk çoğulu ayrı başlıklar altında dilcilerin görüşleri muvacehesinde incelenmiştir. Söz konusu inceleme neticesinde düzensiz çoğulların bu iki kısmı detaylandırılmış ve istatistiki verileri ortaya çıkarılmıştır. Bu veriler ışığında düzensiz azlık ve çokluk çoğullarının yaygın kullanımları dikkate alınarak bunların kısımları ortaya konulmuş ve bu çoğulların i‘râbı hakkında bilgi verilmiştir. Bundan sonra düzensiz çoğulların hangi kalıplarının Kur’ân’da yer aldığı tespit edilmeye çalışılmış ve Kur’ân’da yer almış çoğul kalıplarının her biri için ayetlerden örnekler getirilmiştir. Düzensiz çoğullar ve bu çoğulların Kur'ân'daki kullanımlarıyla ilgili varılan sonuçlara çalışmamızın sonuç kısmında yer verilerek çalışma son bulmuştur.Öğe ‘AVÂMİL-İ BİRGİVÎ İLE ‘AVÂMİL-İ HİLMİYYE’NİN MUKAYESESİ(2019) Tekin, AhmetFetihlerle birlikte İslam coğrafyası genişlemiş tebliğ, irşat ve yöneticilik gibi çeşitli vesilelerle Müslüman Arapların bir kısmı fethedilen bölgelerde ikamet etmişlerdir. Farklı etnik gruplardan meydana gelen yeni İslam toplumunun ortak dili Arapça idi. Kahir ekseriyeti daha önce Arapça bilmeyen bu yeni toplumun Arapça konuşmaya gayret etmeleri, kelimelerin yanlış telaffuz edilmesine neden olmuş ve Arapçaya lahn/hatalı telaffuz girmiştir. Bu olgunun ilk belirtilerinin Hz. Peygamber döneminde görüldüğü söylenmektedir. Arapçada hızla yayılan bu olgunun zamanla Arapların konuşmalarına da yansıması ile dönemin filolog ve yöneticilerini bu konuda önlem almaya sevk etmiştir. Bu sebeple Arap dili ve grameri alanında ciddi faaliyetler sergilenmiştir. Söz konusu faaliyetlerin neticesi olarak Halil b. Ahmed’in (ö. 175/791) el-Cumel fi’n-Nahv’i ve Sîbeveyh’in (ö. 180/796) el-Kitâb’ı gibi şaheserler ortaya çıkmıştır. Daha sonra Arapça öğrenimini kolaylaştırmak için bir kısmı ‘avâmil ismini almış muhtasar eserler meydana getirilmiştir. ‘Avâmil adlı risalelerin ilki Halil b. Ahmed’e nisbet edilmektedir. Onun döneminden günümüze kadar bu üslupla onlarca risale kaleme alınmıştır. Birgivî Mehmed Efendi’nin (ö. 981/1573) ‘Avâmil-i Birgivî ve Ahmet Hilmi Koğî’nin (ö. 1996) ‘Avâmil-i Hilmiyye’si de söz konusu eserlerdendir. Bu çalışmada, bahsi geçen iki risalenin mukayesesi yapılmıştır. Bu iki risalenin farklı açılardan karşılaştırılması neticesinde söz konusu eserlerin ortak ve farklı yönleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bunun dışında bu iki risalenin yazarları hakkında özet bilgi verilmiştirÖğe Hâtim et-Tâî’nin Şiirlerinde Talebî İnşâ(Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2022) Tekin, AhmetArap belâgatının iki ana esasından biri olan inşâ, talebî ve gayr-i talebî olmak üzere iki kısma ayrılmaktadır. Talebî inşâ, emir, nehiy, istifham, nidâ ve temennî kısımlarına ayrılmaktadır. Bu olguların her biri asıl manasında kullanıldığı gibi bazı belagî amaçlardan dolayı asıl manası dışında da kullanılmıştır. Talebî inşâ Arap diline ilgi duyanlar tarafından şimdiye kadar genellikle nazari boyutuyla ele alınmış veya sınırlı birkaç örnekle yetinilmiştir. Dolayısıyla şiirin uygulama alanı olduğu talebî inşâ çalışmaları azdır. Câhiliye döneminin ünlü şairlerinden biri olan Hâtim et-Tâî’nin (ö. 578?) şiirlerinin şimdiye kadar talebî inşâ açısından değerlendirilmemiş olması bizi böyle bir çalışmaya sevk etmiştir. Bu araştırmada Hâtim et-Tâî’nin şiirleri talebî inşâ açısından incelenmiş ve talebî inşânın uygulamalı bir örneği ortaya konulmaya gayret edilmiştir. Hâtim et-Tâî’nin, muhtevası Allah’a iman, cömertlik, cesaret, bağışlayıcılık, iffet, dürüstlük, sadakat, alçakgönüllülük, şerefini korumak, esiri salıvermek, açları doyurmak, çıplakları giydirmek, misafire ikramda bulunmak, yemek yedirmek, herkese selam vermek ve hiçbir isteği geri çevirmemek gibi meziyetlerden oluşan şiirlerinde bu üslubu büyük bir ustalıkla kullandığı tespit edilmiştir. Bu çalışmanın neticesinde talebî inşânın hangi kısımlarının Hâtim’in şiirlerinde yer aldığı ve bu kısımlardan hangilerinin asıl manalarında veya temel manalarının dışında kullanıldığı ve kendi manasının dışında kullanılırken elde edilen anlamın siyaktan mı yoksa üslubun kendisinden mi elde edildiği ile ilgili zihinlerde yer alan sorular yanıtını bulmuştur. Buna ilaveten Hâtim’in kimliği, şiirleri, şiirlerinde savunduğu değerler ve şiirlerinde yer alan talebî inşâ örnekleri hakkında verilen malumat da söz konusu sorulara cevap olacaktır. Çalışmamızın giriş kısmında belâgat ilminin alt disiplinlerine kısaca değinilmiş ve Hâtim et-Tâî ve divânı hakkında özet bir bilgi verilmiştir. Sonrasında me’ânî ilminin iki ana başlığından biri olan inşâ konusuna yer verilmiş ve Hâtim et-Tâî’nin şiirleri talebî inşânın kısımlarını oluşturan emir, nehiy, istifham, nidâ ve temennî üslupları açısından incelenmiştir. Çalışmamızın sonuç kısmında ise araştırmada varılan sonuçlara yer verilmiştir.Öğe İBNU’L-HÂCİB İLE MOLLA HALİL ES-Sİ‘İRDÎ’NİN EL-KÂFİYE ADLI ESERLERİNİN MUKAYESESİ(e-Şarkıyat İlmi Araştırmalar Dergisi, 2018) Tekin, AhmetBu çalışmada, VII/XIII. Yüzyılın önemli dilcilerinden olan İbnu’l-Hâcib (ö. 646/1249) ile son dönem Osmanlı âlimlerinden biri olan Molla Halil es-Si‘irdî (ö.1164/1750)’nin Arap gramerine dair kaleme aldıkları “el-Kâfiye” adlı eserlerinin karşılaştırması yapılmıştır. Bu bakımdan bu iki risale içerik, konu sıralaması, tanımlar, ta‘liller, örnekler ve şahitler açısından mukayese edilmiştir. Bu mukayese neticesinde söz konusu eserler arasındaki benzerlik ve farklılıklar tespit edilmeye çalışılmıştır. Ayrıca iki Kâfiye’nin mukayese edilmesi için yer yer Molla Halil’in el-Kâfiye’yi şerh etmek için kaleme aldığı el-Kâmûs isimli çalışmasına da bakılmıştır. Bununla birlikte İbnu’l-Hâcib ve Molla Halil esSi‘irdî’nin hayatı ve eserleri hakkında kısaca bilgi verilmiştir.Öğe المحسنات في شعر الشافعي(Bingöl Üniversitesi İlahiyat FakültesiDergisi, 2018) Tekin, Ahmet; Lewend, Aliيتناول هذا البحث أمورا متعلقة بالإمام الشافعي رحمه الله، تمّ التركيز على فنّ محدّد من فنون البلاغة العربية ألا وهو المحسنات البديعية في شعر الشافعي المجموع في ديوانه؛ ويحاول هذا البحث تسليط الضوء على الجانب الأدبي من حياة الإمام الشافعي من خلال المنحى البلاغي البديعي في ديوانه ليضيء جانبا من جوانب الأدب في هذا العلم، وعمدنا إلى ذكر الفنون البديعية الواردة في البحث بذكر تعريف كل فنّ بديعي ورد في ديوان الشافعي، ثمّ قمنا بإيراد مثال واحد عنه- على الأقل- من الديوان ليتبيّن لنا احتواء الديوان على الفنون البلاغية البديعية، والمقدرة البلاغية عند الشافعي وليثبت لنا البحث في نهاية المطاف أنّ الشافعي ليس فقط إماما وفقيها ومجتهدا وموسوعة في العلوم الشرعية بل هو عالم بالعربية وعلم من أعلامها وأحد فرسان الفصاحة من أرباب البلاغة والبيان، وأنّ ديوانه مصدر بلاغي ثري، يحوي نبعا بديعيا عذبا يستساغ فهمه وقراءته، مستخدمين المنهج الوصفي التحليلي. الكلمات المفتاحية: البلاغة، علم البديع، المحسنات البديعية اللفظية، المحسنات البديعية المعنوية، ديوان الشافعي.