CEM SULTAN’IN FARSÇA DİVANINDA ANÂSIR-I ŞAHNÂME
Yükleniyor...
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Eğitim yayınevi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Doğu ve Fars edebiyatının en büyük ve en önemli epope eseri Ebü’l-
Kasım Firdevsî (ö. 1020-?)’ye ait Şahnâme kabul edilir. Yaklaşık 60 bin
beyitlik2 bu edebi şaheserin konusu Pişdadî, Kiyanî, Eşkanî ve Sasanî gibi
kadim İran coğrafyasındaki dört klan ve krallığın başlangıçtan Arap istilasına
kadarki mitlerini, efsane ve kahramanlık anlatıları ile kısmen tarihini içerir
ve Nöldeke’nin de belirttiği gibi (1379: 68-69) Dakikî-i Tusî (ö. 976)’nin
başlatmış olduğu bir eserin bitirilmiş son hâlidir. İbn-i Esir’in “Acem Kuran’ı”
dediği Şahnâme, Farslar dışındaki Acem tanımı içerisine giren diğer İranî
halklar tarafından da sahiplenilmiş bir eserdir.3 Yazıldığı dönemden sonra
İran sınırlarını aşarak İslam beldelerinin birçok noktasına ulaşmış, Müslüman
olmayan halklar dâhil (Ermeni, Gürcü, Hint) çeşitli coğrafyalarda başta
yönetim sınıfı olmak üzere edebî mahfillerde okunup ezberlenmiştir. Tarihî
süreçte benzerleri kaleme alınmış ya da taklit edilmiş, başka dillere çevrilmiş
ve böylelikle orta çağ ve sonrası çeşitli tarih evrelerinde Şahnâme okuyuculuğu
ya da Şahnâme yazıcılığı gibi önemli bir edebî akımın ortaya çıkmasına
önayak olmuştur. Şahnâme tarihte ilk olarak Eyyûbîler devrinde saray kâtibi
olan tarihçi Kıvâmüddin Feth b. Ali Bündâri (ö.1225) tarafından eserin üçte
ikisini kapsayacak şekilde Arapça nesre çevrilmiş ve Eyyûbîler’in Dımeşk/
Şam kolu hükümdarı el-Melikü’l-Muazzam İsa b. Âdil (1218-1227)’e ithaf
edilmiştir
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
1
