ORTA BİZANS DÖNEMİ RESİMLİ OKTATEUKH EL YAZMASINDA NUH TUFANI İMGESİ
Yükleniyor...
Tarih
2018
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Çalışmanın konusunu “Orta Bizans Dönemi Resimli Oktateukh El
Yazmasında Nuh Tufanı İmgesi” oluşturmaktadır. Bugün İstanbul Topkapı Sarayı Müzesi
Kütüphanesi’nde G.İ.8 numarada kayıtlı bulunan Oktateukh el yazmasının; 12. yüzyılda
Konstantinopolis’te (İstanbul) yapıldığı bilinmektedir. Eser; Yunanca küçük harflerle yazılmış
Tevrat’ın ilk sekiz kitabını ve buradaki metni görselleştiren 301 resmi içermektedir. Bizans’tan
günümüze kalan bol resimli ve Türkiye’de korunan tek el yazması olması nedeniyle önemli bir
eserdir. Eserde yer alan Nuh Tufanı ile ilgili sahneleri betimleyen resimler ikonografik açıdan
incelenmiştir. Orijinal metin Yunancadan Türkçeye çevrilmiş, ilgili konulu metin ile resmin
ilişkisi değerlendirilmiştir.
Çok Tanrılı inançlarda ölümsüzlüğün arayışı öyküsü olarak bilinen Nuh Tufanı, tek Tanrılı
dinlerin kitaplarında (Tevrat, İncil ve Kur’an) yeni bir doğuş, bir yaratılış öyküsü olarak
karşımıza çıkmaktadır. Hıristiyanlığı devlet dini olarak benimsemiş ve böylece pagan Roma’dan
ayrı bir dönüşüm ve gelişim yaşamış Bizans sanatında da Nuh Tufanı imgesi yer bulmuş bir
konudur. Nuh Tufanı hikâyesinde geçen; gemi, gemiye alınan insanlar ve hayvanlar, tufandan
sonra Nuh'un üzüm yetiştirmesi, şarap yapması ve sarhoş olması sahneleri Hıristiyan sanatında
sıkça yer bulmuştur. Özellikle fresk ya da mozaik tekniğiyle bezenmiş kilise duvarlarında;
vitray, fildişi ve gümüş gibi çeşitli malzemeler üzerine de işlendiği bilinmektedir. Bu çalışmada,
el yazmasında ilgili konuyu görselleştiren Nuh Tufanı imgesi ile ilgili resimlere yer verilecektir.
Nuh Tufanı temasının bu bildiride ele alınmasının nedeni; yaklaşık 1123 yıl yaşamış
Bizans’tan kalan 12. yüzyıl eseri Oktateukh el yazması örneği üzerinden, Nuh Tufanı imgesinin
resim sanatına yansımasını irdelemektir. Özgün olan bu çalışmada, Oktateukh el yazmasında
geçen Nuh Tufanı ile ilgili 12 resim: Nuh’a Bir Gemi Yapmasının Emredilmesi, Nuh’un Gemi
İnşa Etmesi- Nuh, Ailesi Ve Hayvanlar Gemide, Sel ve Tünemiş Gemi, Nuh’un Gemiden
Görünmesi, Nuh’un Kumruyu Göndermesi, Nuh Geminin Örtüsünü Açarken, Nuh Ve
Oğullarının Gemiyi Sökmesi ve Tufandan Sonra Kurban, Tufandan sonra Antlaşma, Nuh ve
Oğullarının Şarap Yapması, Ham’ın, Kardeşleri Sam Ve Yafet’e Babalarının Sarhoşluğunu
bildirmesi ve Sam Ve Yafet’in Nuh’u örtmesi, Nuh’un, Sam Ve Yafet’i Kutsaması, Nuh’un
Ölümü ve Nuh’un Nesli konulu tasvirler tanıtılmıştır. Teoloji, resim ve sanat tarihi
disiplinlerinde yapılacak çalışmalar için başvurulacak karşılaştırma örnekleri niteliğindeki bu
resimlerin tanıtılması önemli görülmektedir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kaynak
IV. ULUSLARARASI AĞRI DAĞI VE NUH’UN GEMİSİ SEMPOZYUMU