HAKKÂRİ BEYLERİ’NİN TARİHİ (Muhtasar Ahval’ül Umera: Van Vilâyeti Dahilinde ve Hakkâri Merkez ve Kazalarındaki Beylerin Tarihi- Metin ve Tahlil)
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2017-09-08
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Coğrafi yapısının engebeli oluşu Hakkâri’ye ulaşımı zorlaştırsa da şehir,
eskiden beri insanların yerleştiği bir idari birimdir. Bu özelliğinden ötürü Hakkâri
çoğu zaman dış etkilere kapalı kalmış ve bunun sonucunda yöre kültürel
özgünlüğünü bir dereceye kadar koruyabilmiştir. Kültürel özgünlüğünü muhafaza
etse de, çevrede kurulmuş olan devletlerin egemenlik mücadelesine tarih boyunca
sahne olup idari anlamda bu devletlerin egemenliğini kabul etmiştir. Müslümanların
bölgeye gelmesinden sonra Hakkâri sırasıyla, Abbasiler, Eyyubiler, Selçuklular,
Musul Atabeyleri, İlhanlılar, Karakoyunlular, Timur ve Akkoyunlu devletlerinin
hâkimiyetleri altına girmiştir. Yaklaşık olarak 8 asır Hakkâri’yi yönettikleri
düşünülen ve Abbasilerin soyundan geldikleri kabul edilen Hakkâri Beyleri, tüm bu
devletler döneminde müstakil bir beylik olarak bölgeyi yönetmişlerdir. Yavuz Sultan
Selim ile birlikte Osmanlı-Safevi çekişmesine de sahne olan bölge, iki devlet
arasında birkaç kez el değiştirmiş, ancak Kanuni Sultan Süleyman tarafından
Osmanlı hâkimiyeti tesis edilebilmiştir. Osmanlı devrinde “Hükümet” sistemiyle
idare edilen Hakkâri, 19. Asrın ortalarından itibaren, Van ve Hakkâri sancakları
olarak Van Vilayeti adı altında Osmanlı idari yapılanması içerisinde yer almıştır.
Birinci Dünya Savaşı esnasında Rus işgaline uğrayan Hakkâri bölgesi üç yıl boyunca
yıkıma maruz kalmıştır. Savaşın bitiminden sonra Musul meselesinden dolayı sınır
tespiti uzun bir süre sürüncemede kalmakla birlikte, 5 Haziran 1926’da imzalanan
Ankara Antlaşması ile Türkiye’ye dâhil edildi. Cumhuriyet döneminde 1924 yılında
merkeziÇölemerik olarak vilayet haline getirildi. 20 Mayıs 1933’te Van iline bağlı bir ilçe
haline getirilen Hakkâri, 4 Ocak 1936’da tekrar il yapılmıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Hakkâri Beyleri, Kürtler, Osmanlı Devleti, Nasturiler
