Mimarlık ve Şehir Planlama Bölümü Koleksiyonu
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Güncel Gönderiler
Öğe Amasra Kenti Horhor Deresi Kültürel Peyzaj Koridoru Rehberi(Güven Plus Grup Yayınları, 2018) Cengiz, Bülent; Tekdamar, Durmuş AliKültürel peyzaj, doğal çevre ve insanoğlu arasındaki etkileşim çeşitliliğini kapsamaktadır. Genellikle sürdürülebilir arazi kullanım spesifik tekniklerini, yerleştikleri doğal ortamın özelliklerini ve sınırlarını göz önünde bulundurarak doğaya özgü ruhu yansıtmaktadır. Kültürel peyzajların korunması sürdürülebilir arazi kullanımının modern tekniklerine katkıda bulunarak peyzajdaki doğal değerleri koruyabilir ya da geliştirebilir. Geleneksel arazi kullanım biçimlerinin devam eden varlığı dünyanın birçok bölgesinde biyolojik çeşitliliği destekler niteliktedir (UNESCO, 2008; Cengiz vd., 2018: 2). Kültürel peyzaj binlerce hektarlık bir alanı kaplayan büyüklükte olabileceği gibi, bir kent çok küçük bir alanı da kapsayabilir. Tarihi yapılar veya alanlar ülkelerin tarihini, kökenini ve geçirdiği değişimi gösteren en önemli ögelerdir. Kültürel peyzaj alanları insan çevre etkileşiminde yaşanan değişimlerin sergilendiği alanlardır. 2003 tarihinde ülkemizde yürürlüğe giren Avrupa Peyzaj Sözleşmesi Avrupa’nın doğal ve kültürel peyzajının bir bütün olarak korunması, yönetilmesi ve planlanması konusunda bir çerçeve sözleşmesi ile garanti altına alınmasını hedeflemektedir. Ayrıca, UNESCO listesinde, tarihi ve kültürel peyzaj özellikleri ile kültürel miras niteliğinde ön plana çıkan birçok kent bulunmaktadır. Bu bağlamda araştırma alanı olarak seçilen antik kıyı kenti özelliği taşıyan Bartın iline bağlı Amasra, doğal ve kültürel peyzaj değerleri ile bölgesel açıdan önemli bir yerleşim alanıdır. Aynı zamanda Amasra 2013 tarihi itibariyle UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’nde yer almaktadır. Amasra kentinin doğal ve kültürel peyzaj özellikleri analiz edildiğinde Küçük Liman’a dökülen antik dönemin izlerini günümüze yansıtan 1000 metre uzunluğundaki Horhor Deresi koridoru sahip olduğu peyzaj potansiyeli nedeniyle araştırma alanı olarak seçilmiştir. Bu çalışmada, “Horhor Deresi Kültürel Peyzaj Koridoru”na ilişkin mekânsal analizler yapılmıştır. Bu koridorun genel peyzaj tipleri tescilli yapılar, akarsu peyzajı, kentsel peyzaj, kıyı peyzajı ve arkeolojik peyzaj olarak sıralanmaktadır. Uzman değerlendirmesi doğrultusunda koridorun algısı, tercihi ile koridorlara ilişkin sorun ve öneriler saptanmıştır. Sonuçta, Amasra’da tarihi ve arkeolojik mirasın sürdürülebilirliğine katkı sağlayacak Horhor Deresi Kültürel Peyzaj Koridoru Rehberi ve Yönetim Planı ortaya konulmuştur.Öğe 7e Öğrenme Modeline Göre Düzenlenen Uygulamalı Photoshop Eğitimi Konusunda Katılımcı Görüşlerinin Değerlendirilmesi (Mardin Artuklu Üniversitesi Örneği)(Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi - The Journal of International Education Science, 2023) İnan, Cemil; Tekdamar, Durmuş AliÖz: Bilgisayar teknolojisinin hızlı gelişimiyle birlikte, iki ve üç boyutlu bilgisayar destekli tasarım yazılımları da gelişmeye ve ilgi çekmeye devam etmektedir. Günümüzde halen gelişmekte olan bu programlar, eğitim alanı da dahil olmak üzere çeşitli meslek disiplinlerinde sürekli olarak kullanılmaktadır. İki boyutlu bilgisayar destekli tasarım programlarından biri olan Photoshop, tasarımları görselleştirmeye, fotoğraf üzerinde çeşitli düzenle-meler yapmaya ve efektler uygulamaya imkân sağlayan bir yazılım programıdır. Diğer yandan, bireylerin eğitim ve mesleki hayatları boyunca gereksinmelerini karşılamaya yardımcı en önemli uygulamalardan biridir. Düzenlenen Photoshop Eğitimi’nin öğrenciler üzerindeki mesleki etkisini ve katkısını ölçmekte ve 7E Öğrenme modeline göre değerlendirmektedir. Üniversite öğrencilerine düzenlenen eğitim sonunda; 7E öğrenme modelinin yedi aşamasının gerçekleştiği ve kalıcı öğrenmenin sağlandığı, eğitimin kapsamı ve önemi bakımından bir farkındalık yaratığı söylenebilir. Eğitimin başarılı etkilerinin olacağı, derslerinde ve iş hayatında etkili bir yetenek kazandıkları, bir ihtiyacı giderdiği, bu gelişme teknoloji destekli eğiti-me büyük katkı sağlayabileceği, öğrencilerin eğitim ve öğretime isteklendirilmesi açısından önemli olduğu düşünülmektedir.Öğe Amasra Kalesi ve Surlu Yerleşim Dokusunda Kentsel Kültürel Ve Arkeolojik Mirasın Sürdürülebilir Gelişimi(Bartın Üniversitesi, 2018) Cengiz, Bülent; Tekdamar, Durmuş Ali; Seçkin, GamzeAraştırma alanı olarak Amasra Kalesi ve surlu yerleşim dokusundaki Kaleiçi ve Boztepe Mahallesi seçilmiştir. Amasra kenti hem tarihi hem de kültürel açıdan oldukça zengin değerlere sahip olması nedeni ile kent planlamasında bu değerlerin ön plana çıkarılması ve korumaya yönelik planlama kararlarının alınması önem arz etmektedir. Araştırma alanına özgü mekânsal analizler yapılarak güncel durum ortaya konulmuştur. Literatür taraması, araştırma alanında sörvey çalışması, kentsel mekânsal analizler ve doğal, sosyo-kültürel ve ekonomik yapıya ilişkin SWOT analizi araştırmanın yöntemini oluşturmaktadır. Çalışmada kale ve surların tahrip olması, kaçak yapılaşmalar, silueti bozan yapılaşmalar vb. sorunların kentsel kültürel mirasın korunması ve sürdürülebildiğinin sağlanmasını olumsuz yönde etkilediği saptanmıştır. Sonuçta, Amasra Kalesi ve surlu yerleşim alanının kent için önemli bir “landmark” özelliği taşıdığı ve “kentsel kültürel miras alanı” olarak sürdürülebilirliğinin önem taşıdığı vurgulanarak, araştırma alanına yönelik kentsel kültürel mirasın sürdürülebilirliği bağlamında gelişim hedefleri üretilmiştir.Öğe Peyzaj Metrikleri Kullanılarak Alan Kullanım/Arazi Örtüsü Değişiminin Mekânsal ve Zamansal Analizi: Mardin-Kızıltepe Örneği(İlahiyat, 2022) Tekdamar, Durmuş AliYakın tarihte eşi görülmemiş bir şekilde gerçekleşen hızlı nüfus artışı ve kentleşme, alan kullanımı/arazi örtüsü (AK/AÖ) üzerinde belirgin bir değişimlere neden olmuştur. İnsan taleplerindeki artışa dayalı olarak meydana gelen bu değişimlerin tespiti ve değerlendirilmesi, sürdürülebilir bir arazi yönetimine katkı sağlamaktadır. Bu kapsamda yapılan yerel çalışmalar büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada, Mardin ili Kızıltepe ilçesinde 2013-2021 yılları arasında AK/AÖ değişiminin zamansal ve mekânsal analizi, uydu görüntüleri ve peyzaj metrikleriyle ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışma alanına ilişkin her iki yıla ait Landsat 8 OLI uydu görüntüleri ArcGIS 10.5 programında Maksimum Olabilirlik yöntemiyle kontrollü sınıflandırılarak yapay yüzeyler, tarım alanları, orman alanları, bitki örtüsü az alanlar ve açık alanlar olmak üzere 5 sınıfta AK/AÖ haritaları elde edilmiştir. AK/AÖ üzerindeki değişimler FRAGSTATS v4.2 programı ile sınıf ve peyzaj düzeyinde 7 peyzaj metriği hesaplanmış ve analiz edilmiştir. Elde edilen verilere göre çalışma alanında 2013-2021 yılları arasında AK/AÖ sınıflarına ilişkin en büyük değişimler %38.25’lik bir azalma ile bitki örtüsü az alanlarda meydana gelirken, yapay yüzeylerde %18.44, orman alanlarında %4.16 ve tarım alanlarında ise %1.76’lık bir artış tespit edilmiştir.Öğe Material analysis for restoration application: a case study of the world’s first university Mor Yakup Church in Nusaybin, Mardin(SpringerLink, 2023) Karataş, Lale; Alptekin, Aydın; Yakar, MuratThe Mor Yakup Church, located in the Nusaybin District of Mardin, is known as the world’s frst educational university in history and represents one of the oldest Christian medieval monuments. In this study, it is aimed to determine the factors of the strength problems of the structure by investigating the characterization of building materials and what kind of factors afect the material behavior with various observational and experimental methods. It was determined that the main deterioration types in the materials of the building were erosion, fractures, loss of parts and the dissolve of the joint mortars between the masonry work on the facades. Since the materials used in the construction of the building are unable in terms of physico-mechanics, it has been determined that the severe continental climate conditions prevailing in the region easily cause such physical deterioration on the construction materials. In addition, the presence of clays in the conventional mortar used in the building has been defned as an internal problem that causes the material to get tired with the osmotic pressure it creates by absorbing water. A very high rate of salinization was detected in the building materials of the building and it was observed that this salting was caused by the acid efect caused by air pollution and the portland cement used in the previous repairs in the building. Finally, this study presents restoration recommendations to repair the material deterioration in the building and to prevent its occurrence in the future.Öğe Investigating the limestone quarries as geoheritage sites: Case of Mardin ancient quarry(De Gruyter, 2023) Karataş, Lale; Alptekin, Aydın; Yakar, MuratAbstract: Abandoned quarries are valuable as a tourism element, as they exhibit the building material of the buildings built in the geographical area they are located in as historical objects. However, in order to determine how the quarries can be used for tourism purposes, it is necessary to determine the constraints on the choice of solution in spatial arrangements. The aim of this study is to investigate how the ancient limestone quarry of Mardin, which is a natural and cultural geological heritage, can be used for tourism and to develop suggestions. Within the scope of the study, in order to examine the possibilities of how an idle quarry located in Mardin province in Turkey can be used for tourism, the constraints in the selection of the post-use solution will be determined. In order to determine whether the Mardin quarry is accessible and safe to visit, various field studies were carried out in the study area, laboratory experiments and analyses. The caves were scanned with a 3D laser scanner, and its plans and sections were obtained. The findings were evaluated and suggestions were developed for the use of the ancient limestone quarry for tourism.Öğe Şecâat’ten Fesede’ye: Dağıstan Muhaciri Karapapak Hasan ve Hüseyin Bey Kardeşler Olayı (1880)(İçtimaiyat (Online), 2022) Çiftçi, ErdalBu çalışmada muhacir bir sınır boyu topluluğu olan Karapapak eşrafından iki kardeş Dağıstanlı Hasan ve Hüseyin Bey’in 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Osmanlı tarafına sundukları katkılarına ve sonrasında İzmit bölgesinde 1880 yılında gerçekleştirdikleri ahaliyi isyana teşvik etme, gasp ve alıkoyma gibi eylemlerine değinilmektedir. Bu kardeşlerin savaş sırasında şecâat (yiğitlik) olarak nitelendirilen bir konumdan birkaç yıl içerisinde fesede olarak adlandırılan isyancılara evirilmelerindeki süreç aydınlatılmaktadır. Hasan ve Hüseyin Bey’in bu eylemi neden gerçekleştirdiklerine, şiddet eylemlerini hangi amaçla araçsallaştırdıklarına ve tutuklanmaları sonrasında yaşanan sürgün edilme süreçlerine odaklanılmaktadır. Bu süreçte merkezi hükümet görevlilerinin onları kahramanlıktan eşkıyalığa evirilmelerindeki itici rolüne değinilmektedir. Bir sınır boyu topluluğu mensubu olarak Hasan ve Hüseyin Beylerin hem isyana teşvik aşamasında hem de sürgün kararı sonrasında var olan koşulları manipüle edici yönleri ayrıca tartışılmaktadır.Öğe The Karapapaks and their shifting loyalties on the imperial borderlands during the nineteenth century(Taylor & Francis Online, 2022) Çiftçi, ErdalThe Karapapaks were one of the less known native Turkish ethnic groups of the Transcaucasia, who overwhelmingly took refuge in the Ottoman and Qajar Empires in the late 1820s, after the expansion of Tsarist Russia into their homelands. This paper analyses how the literature regarding Karapapak movements and society was overwhelmingly shaped by selective, essentialist, and anachronistic approaches by some historians in Turkey and Iran. While the former determined that they were a loyal pro-Ottoman and pro-Sunni Karapapak society, the latter constructed an opposing pro-Iranian and pro-Shiite narrative. This paper deconstructs both approaches, and asserts that the collective ethnic and sectarian identities of this society played a secondary role in regards to influencing their cross-border movements. This paper argues that the approach of the current literature cannot explain this borderland society’s perpetual, multiple and multi-directional cross-border movement. Instead, the Karapapaks often manoeuvred the frontiers of the empires, and defected to another empire when it was necessary to, first and foremost, satisfy the needs of their own society, over those of any imperial allies.Öğe Negotiating empire in the Middle East: Ottomans and Arab Nomads in the modern era, 1840- 1914(Taylor & Francis Online, 2021) Çiftçi, ErdalHistorians of the Ottoman Empire have overwhelmingly undermined the roles that tribes played and marginalized them without having sufficient focus on their activities in their studies. The current literature approaches the nomads of the empire as absolute losers of the modernizing period of the Tanzimat and later periods.
