Assessment of the Relationship Between Humic Acid Contents and Trace Elements of Some Agricultural Soils in Diyarbakır Region by Multivariate Statistical Methods
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2024
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
There are important relationships between humic acid (HA) and the bioavailability, reactions and mobility of trace elements in the soil. For this reason, soils are tried to be improved chemically, biologically and physically with HA applications. In this study, the relationship of humic acid contents of 118 agricultural soil samples from Diyarbakır region with some trace elements (Al, As, Ba, Be, Cd, Fe, Mn, Pb, Sb, Sn, Se, V and P) was evaluated by multivariate statistical analysis. After the soil samples were solubilized by the microwave wet digestion method, the element contents were determined with the ICP OES (Inductively Coupled Plasma Optical Emission Spectrometer) device. SRM NIST 2586 was used as SRM (Standard Reference Material) for the accuracy of the method. Recovery values were found between 91.6% and 105.9% as a result of the analysis. Humic acid was extracted from soils by the International Society for Humic Substances (IHSS) method and determined using a shaker and centrifuge device. For the accuracy of the method, it was tested with Humic Acid Sodium Salt (HA-Na). Pearson correlation and partial correlation analysis were applied to the obtained data set. In addition, multivariate statistical analyses such as multiple regression HCA (Hierarchical Cluster Analysis) and PCA (Principal Component Analysis) were applied. Multiple regression analysis was performed according to the Step-wise method. Manganese and P (p< 0.01) were significant when HA was taken as the dependent variable. According to the Pearson correlation coefficient, the correlation between HA and As (r = -0.282**) in soil was negative and significant, while Fe (r = 0.185*), Mn (r = 0.273**)), Sn (r = 0.242*), Se (r = 0.325**) and P (r = 0.315**) were determined as positive and significant. In clustering and PCA analysis, HA, P Mn and Fe were found to be in the same group. The analyses have shown that HA has a positive effect on the plant nutrients in the soil.
Hümik asit (HA) ile topraktaki iz elementlerin biyoyarayışlılığı, reaksiyonları ve hareketliliği arasında önemli ilişkiler bulunmaktadır. Bu nedenle topraklar, HA uygulamalarıyla kimyasal, biyolojik ve fiziksel yönden iyileştirilmeye çalışılmaktadır. Bu çalışmada, Diyarbakır yöresinden 118 adet tarımsal toprak örneklerinin hümik asit içeriklerinin bazı iz elementlerle (Al, As, Ba, Be, Cd, Fe, Mn, Pb, Sb, Sn, Se, V ve P) olan ilişkisi çok değişkenli istatistiksel analizlerle değerlendirilmiştir. Toprak örnekleri mikrodalga yaş yakma yöntemiyle çözünürleştirildikten sonra element içerikleri ICP OES (Inductively Coupled Plasma Optical Emission Spectrometer) cihazı ile belirlenmiştir. Yöntemin doğruluğu için SRM (Standard Reference Material) olarak SRM NIST 2586 kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda geri kazanım değerleri %91.6 ile %105.9 arasında bulunmuştur. Hümik asit topraklardan International Society for Humic Substances (IHSS) yöntemiyle ekstrakte edilmiş, çalkalayıcı ve santifrüj cihazı kullanılarak belirlenmiştir. Yöntemin doğruluğu için Hümik Asit Sodyum Tuzu (HA-Na) ile test edilmiştir. Elde edilen veri setine Pearson korelasyonu ve kısmi korelasyon analizi uygulanmıştır. Ayrıca çoklu regresyon, HCA (Hiyerarşik Küme Analizi) ve PCA (Principal Component Analysis) gibi çok değişkenli istatistiksel analizler uygulanmıştır. Çoklu regresyon analizi Step-wise yöntemine göre yapılmıştır. Manganese ve P (p< 0.01), HA bağımlı değişken olarak alındığında önemli bulunmuştur. Pearson korelasyon katsayısına göre toprakta HA ile As (r = -0.282**) arasındaki ilişki negatif ve anlamlı iken, Fe (r = 0.185*), Mn (r =0.273**)), Sn (r = 0.242*), Se (r = 0.325**) ve P ( r = 0.315**) gibi diğer elementlerle pozitif ve anlamlı olarak belirlenmiştir. Kümeleme ve PCA analizinde HA, P Mn ve Fe’nin aynı grupta olduğu saptanmıştır. Yapılan analizler HA’in toprağın bitki besin elementleri lehinde pozitif etki yaptığını göstermiştir.
Hümik asit (HA) ile topraktaki iz elementlerin biyoyarayışlılığı, reaksiyonları ve hareketliliği arasında önemli ilişkiler bulunmaktadır. Bu nedenle topraklar, HA uygulamalarıyla kimyasal, biyolojik ve fiziksel yönden iyileştirilmeye çalışılmaktadır. Bu çalışmada, Diyarbakır yöresinden 118 adet tarımsal toprak örneklerinin hümik asit içeriklerinin bazı iz elementlerle (Al, As, Ba, Be, Cd, Fe, Mn, Pb, Sb, Sn, Se, V ve P) olan ilişkisi çok değişkenli istatistiksel analizlerle değerlendirilmiştir. Toprak örnekleri mikrodalga yaş yakma yöntemiyle çözünürleştirildikten sonra element içerikleri ICP OES (Inductively Coupled Plasma Optical Emission Spectrometer) cihazı ile belirlenmiştir. Yöntemin doğruluğu için SRM (Standard Reference Material) olarak SRM NIST 2586 kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda geri kazanım değerleri %91.6 ile %105.9 arasında bulunmuştur. Hümik asit topraklardan International Society for Humic Substances (IHSS) yöntemiyle ekstrakte edilmiş, çalkalayıcı ve santifrüj cihazı kullanılarak belirlenmiştir. Yöntemin doğruluğu için Hümik Asit Sodyum Tuzu (HA-Na) ile test edilmiştir. Elde edilen veri setine Pearson korelasyonu ve kısmi korelasyon analizi uygulanmıştır. Ayrıca çoklu regresyon, HCA (Hiyerarşik Küme Analizi) ve PCA (Principal Component Analysis) gibi çok değişkenli istatistiksel analizler uygulanmıştır. Çoklu regresyon analizi Step-wise yöntemine göre yapılmıştır. Manganese ve P (p< 0.01), HA bağımlı değişken olarak alındığında önemli bulunmuştur. Pearson korelasyon katsayısına göre toprakta HA ile As (r = -0.282**) arasındaki ilişki negatif ve anlamlı iken, Fe (r = 0.185*), Mn (r =0.273**)), Sn (r = 0.242*), Se (r = 0.325**) ve P ( r = 0.315**) gibi diğer elementlerle pozitif ve anlamlı olarak belirlenmiştir. Kümeleme ve PCA analizinde HA, P Mn ve Fe’nin aynı grupta olduğu saptanmıştır. Yapılan analizler HA’in toprağın bitki besin elementleri lehinde pozitif etki yaptığını göstermiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Trace element, Humic acid, Correlation, Regression, ICP OES, İz element, Hümik asit, Korelasyon, Regresyon, ICP OES
Kaynak
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi
WoS Q Değeri
N/A
Scopus Q Değeri
Cilt
27
Sayı
1
Künye
Düzgün, M., Eren, A., Bilge, U., Ceylan, R., Selçuk, R & Düz, M.Z. (2024). Assessment of the Relationship
Between Humic Acid Contents and Trace Elements of Some Agricultural Soils in Diyarbakır Region by
Multivariate Statistical Methods. KSU J. Agric Nat 27 (1), 194-204. DOI: 10.18016/ksutarimdoga.vi.1226158.
