Farsça metinlerde çeviri yazı problemleri ve Hammer tercümesinde Türk telaffuzunun izleri

dc.authorid0000-0002-1268-1806en_US
dc.contributor.authorYakut, Emrullah
dc.date.accessioned2020-04-07T18:15:39Z
dc.date.available2020-04-07T18:15:39Z
dc.date.issued2020en_US
dc.departmentMAÜ, Fakülteler, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüen_US
dc.description.abstractGünümüzde Farsçadan yapılan çeviri yazılarda bir tutarlılık olmadığı söylenebilir. İlk bakışta bunun başlıca sebebi Farsça ile Türkçe arasında müşterek olan bazı kelimelerin bu iki dilde farklı okunuşu gibi görünmektedir. Hatta bu bakımdan bazı çeviri yazılar Türkçe telaffuzun bütün Farsçaya teşmil edildiği izlenimi verebilir. Ortaya çıkan çeviri yazı uygulamalarında bazen Fars bazen Türk telaffuzunun öne çıktığı görülmekte, kimi zaman da her ikisinin tutarsız bir karışımıyla karşılaşılmaktadır. Bu karışıklığı ortadan kaldırmak için Farsçanın, Fars telaffuzuna uygun okunması / transkribe edilmesi gerektiği gibi kolay bir çözüm akla gelebilir. Bu çalışma ise Farsçanın Türklere mahsus bir telaffuzunun olabileceği iddiasındadır. Nitekim Sûdî Bosnevî, Hâfız şerhinde Rûmî (Türk) ve Acem (İranlı) okuyuşlarından bahsetmektedir. Osmanlı Devleti’nin son döneminde yetişip Cumhuriyet döneminde bir Mesnevî şerhi kaleme alan Tâhirü’l-Mevlevî’nin çeviri yazısının bu Türk telaffuzunu yansıttığı düşüncesinden hareket edilmekte, keza Hammer’in Hâfız Dîvânı tercümesinde kullandığı çeviri yazının da Türk telaffuzundan izler taşıdığı ve dolayısıyla bu telaffuza tarihî bir dayanak teşkil edebileceği örneklerle sunulmaktadır. Elde edilen bulgular ışığında Farsçanın Türklere mahsus telaffuzunun belirgin ve ayırt edici özellikleri tespit edilmeye çalışılmış, Farsça ibare veya metinlerin çeviri yazıya aktarımı hususunda teklifler sunulmuştur. Abstract: It can be said that there is no consistency in the transcriptions made from Persian today. At first glance, the main reason for this seems to be that some words common between Persian and Turkish are read differently in these two languages. In this regard, some transcriptions may give the impression that Turkish pronunciation is extended to all Persian. In the emerging transcription practices, sometimes Persian, sometimes Turkish pronunciation is prominent, and sometimes an inconsistent mixture of both is encountered. To eliminate this confusion, an easy solution may come to mind; as Persian should be read / transcribed in accordance with Persian pronunciation. This study, on the other hand, claims that Persian may have a Turkish pronunciation. As a matter of fact, Sudî Bosnevi talks about the Rumi (Turkish) and Acem (Iranian) readings in his translation of Hafez. It is based on the thought that the transcription of Tâhirü'l-Mevlevî, who grew up in the last period of the Ottoman Empire and wrote a Mesnevi interpretation in the Republican period, reflects this Turkish pronunciation, as well as the transcription that Hammer used in the translation of the Divan of Hafez has traces of Turkish pronunciation and in this regard it is presented with examples that it can serve as a historical basis for this pronunciation. In the light of the obtained findings, it was tried to determine the evident and distinctive features of Turkish pronunciation of Persian, and proposals were made for translating Persian phrases or texts into translation.en_US
dc.identifier.citationYakut, E. (2020). Farsça metinlerde çeviri yazı problemleri ve Hammer tercümesinde Türk telaffuzunun izleri. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (18), 404-416.en_US
dc.identifier.doi10.29000/rumelide.706016en_US
dc.identifier.endpage416en_US
dc.identifier.issn2148-7782
dc.identifier.issue18en_US
dc.identifier.startpage404en_US
dc.identifier.trdizinid399440en_US
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12514/2151
dc.identifier.urihttps://app.trdizin.gov.tr/makale/TXprNU5EUXdNQT09/farsca-metinlerde-ceviri-yazi-problemleri-ve-hammer-tercumesinde-turk-telaffuzunun-izleri
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.29000/rumelide.706016
dc.indekslendigikaynakTR-Dizinen_US
dc.language.isotren_US
dc.publisherRumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
dc.relation.ispartofRumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisien_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Uluslararası Hakemli Dergi - Başka Kurum Yazarıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectÇeviri yazı, Farsça, Tâhirü’l-Mevlevî, Hammer, Farsçanın telaffuzu.en_US
dc.titleFarsça metinlerde çeviri yazı problemleri ve Hammer tercümesinde Türk telaffuzunun izlerien_US
dc.title.alternativeTranscription problems in Persian texts and traces of Turkish pronunciation in Hammer translationen_US
dc.typeArticleen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
2020.03 - Farsca-metinlerde-ceviri-yazi-problemleri-ve-hammer-tercumesinde-turk-telaffuzunun-izleri (Rumelide 18).pdf
Boyut:
693.74 KB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Makale dosyası
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.44 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama: