Tıbbi Hizmetler ve Teknikler Bölümü Koleksiyonu
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Güncel Gönderiler
Öğe Synthesis and biological properties of axially bis − (3,4,5-trimethoxybenzyloxy) phthalocyaninato silicon (IV)(Elsevier, 2024) Güngördü Solgun, Derya; Özdemir, Sadin; Dündar, Abdurahman; Ağırtaş, Mehmet SalihIn this study, bis − (3,4,5-trimethoxybenzyloxy) phthalocyaninato silicon (IV) was obtained from the reaction of 3,4,5-trimethoxybenzyl alcohol with SiPcCl2. This phthalocyanine was characterized using 1H NMR, FTIR, UV–vis and mass spectra. 2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH) radical scavenging, antidiabetic, deoxyribonucleic acid (DNA) cutting, biofilm inhibition, anti-microbial and antimicrobial photodynamic therapy (aPDT) activities of newly synthesized bis − (3,4,5-trimethoxybenzyloxy) phthalocyaninato silicon (IV) molecule were studied. The best activities were 41.58 % at 100 mg/L for antioxidant and 41.66 % for antidiabetic at 400 mg/L concentration. The molecule degraded the biofilm matrix formed by Pseudomonas aeruginosa and Staphylococcus aureus as 78.61 % and 89.26 %, at 50 mg/L concentration, respectively. It was observed that E. coli, which was used as a model microorganism, was inhibited at a level close to 100 % even at the lowest concentration of 50 mg/L. While double strand break was observed at 50 mg/L DNA cutting activity, it was determined that DNA was reduced to nucleotides at 100 and 200 mg/L. The Pc also displayed effective antimicrobial and aPDT abilities against pathogens. With the application of aPDT, the effectiveness of antimicrobial activity increased 2 to 4 times. These increase rates are very important. The main conclusion of the study was that the newly synthesized compound exhibited various effective biological activities such as effective antioxidant, antidiabetic, DNA cleavage, antimicrobial, aPDT, biofilm inhibition and microbial cell viability inhibition.Öğe Determination of zinc in dried nuts by slotted quartz tube-flame atomic absorption spectrometry (SQT-FAAS) with citric acid-coated magnetic nanoparticle (CAMNP) based solid phase extraction (SPE)(Taylor and Francis, 2024) Umaz, Kader; Umaz, Adil; Aydın, Işıl; Aydın, FıratThis study reports a sensitive method for trace zinc using slotted quartz tube-flame atomic absorption spectrometry (SQT-FAAS) with citric acid-coated magnetic nanoparticle-solid phase extraction (CAMNP-SPE). To increase the efficiency, we univariately optimized the pH, buffer volume, CAMNP mass, eluent concentration and volume, mixing type and time, temperature, and interaction time. The study identified the limits of detection and quantification values for CAMNP-SPE-SQT-FAAS under the specified optimum conditions to be 12.30 and 41.00 μg L−1, respectively. The newly developed method improved the detection power of traditional FAAS by 13.25 times. The findings of this study report a sensitive and accurate method to determine trace zinc in complex matrices.Öğe Reactive Blue 19 Adsorption on Activated Carbon from Pumpkin (Cucurbita Pepo) Seed Waste: Kinetic, Isotherm and Thermodynamic Studies(Kauno Technologijos Universitetas, 2024) Kızıl, Yusuf; Benek, Veysel; Teğin, İbrahim; Önal, Yunus; Erol, Kadir; Alacabey, İhsanIn this study, the removal of reactive blue 19 dyestuffs in aqueous systems was investigated by the adsorption method using activated carbon obtained from pumpkin seed waste. Activated carbon obtained from pumpkin seed waste functionalized with ZnCl2 was used as an absorbent. Pumpkin seed hydrochar was characterized by FT-IR, SEM, TGA-DTA, BET, and XPS. In the experimental stages, the adsorption equilibrium time was determined as 45 minutes, the adsorbent dosage was 0.8 g and the optimum pH was 6.0. After this step, the adsorption parameters of Langmuir, Freundlich, Temkin, and Dubinin-Radushkevich isotherms were investigated. It has been pointed out that the adsorption process fits better with the Freundlich isotherm model, and the adhesion occurs in a multilayered manner and on a heterogeneous surface. Freundlich and Dubinin-Radushkevich isotherms support that the bonding mechanism is realized by physical interactions. When the kinetic data were evaluated, adsorption mechanism was found to be compatible with the pseudo-second-order kinetic model. The thermodynamic parameters of adsorption indicate that the system is endothermic, and the adsorption of reactive blue 19 on activated carbon is a spontaneous process.Öğe Synthesis and characterization of novel magnetic nano-catalyst (Fe3O4@SiO2@EDDHA-Fe) and their hydrogen production activity(Elsevier, 2024) Umaz, AdilDue to irreparable crises for nature and people, replacing fossil fuel-based energy with green energy sources is a necessity for nature and humanity. Hydrogen is considered a clean energy transport due to its high energy density, environmental friendliness, high efficiency, and recyclable nature. This study generated hydrogen through NaBH4 ethanolysis. In hydrogen production studies, there are very few studies with magnetic nano catalysts and very few studies with cheap transition metals. In order to contribute to the literature in this field, in this study, Fe3O4@SiO2@EDDHA-Fe was produced for the first time and used in hydrogen production studies. Fe3O4@SiO2@EDDHA-Fe synthesis was successfully carried out and hydrogen production was successfully implemented. The study also utilized FT-IR, XRD, VSM, BET, and SEM-EDX methods to characterize the structural, physical, and chemical properties of MNCs. The average particle diameter and magnetization value of Fe3O4@SiO2@EDDHA-Fe were 12.81 nm and 30.6 emu/g, respectively. The catalysis experiment designed with 50 mg Fe3O4@SiO2@EDDHA-Fe and 93.75 mM NaBH4 generated 840 mL H2/g NaBH4 298 K and 947 mL H2/g NaBH4 318 K in 5-min duration, respectively. At room temperature, the hydrogen generation rate (HGR) and activation energy (Ea) of Fe3O4@SiO2@EDDHA-Fe reaction were calculated as 1040 mL H2/gcat·min and 5.39 kJ/mol, respectively. After the sixth cycle, the reusability test of Fe3O4@SiO2@EDDHA-Fe reaction still retained approximately 87% of the initial hydrogen production volume. The study concluded that Fe3O4@SiO2@EDDHA-Fe is a promising catalyst in hydrogen production from NaBH4 ethanolysis, as it is affordable and easy to prepare compared to other expensive catalysts.Öğe Biological assays, electrochemical behavior, and theoretical DFT calculations of Ru(II) complexes of chiral phosphinite based based on β-amino alcohols: Transfer hyrogenation of ketones using a HCOOH/Et3N mixture(Elsevier, 2024) Rafikova, Khadichakhan; Meriç, Nermin; Ertekin Binbay, Nil; Okumuş, Veysi; Sever, M. Şerif; Belyankova, Yelizaveta; Tursynbek, Saniya; Dauletbakov, Anuar; Sarah, Bayazit; Zolotareva, Darya; Yerassyl, Kamshyger; Dündar, AbdurahmanSynthesis of two phosphinite ligands based on β-amino alcohols, in high yields has been demonstrated. When we treated [Ru(arene)(μ-Cl)Cl]2 {arene:p-cymene,benzene} with chelating phosphinite ligands, we obtained neutral Ru(II)-complexes possessing the general formula [Ru(arene)phosphiniteCl2]. The structure of the ligands and complexes was confirmed using analytical and spectroscopic techniques. The quantum chemical calculations were carried out for the ruthenium complexes at the DFT/CAM-B3LYP level of theory in gas phase. The phosphinite complexes were subjected to cyclic voltammetry studies in order to determine the energies of HOMO and LUMO levels and to estimate their electrochemical and some electronic properties. Organic complex-based memory substrates were immobilized using TiO2-modified ITO electrodes, and the memory functions of phosphinite-based organic complexes were verified by chronoamperometry (CA) and open-circuit potential amperometry (OCPA). In the present study, the antioxidant potentials of ruthenium-based p-cymene and benzene complexes through DPPH radical scavenging, metal chelating, and reducing power activities were also determined. In addition, DNA binding abilities and antimicrobial activities of these complexes against pathogenic bacteria were studied. Finally, the ruthenium complex, (2S)-1-{[(2S)-2-[(diphenylphosphanyl)oxy]propyl][(1R)-1-phenylethyl]amino}propan-2-yldiphenyl phosphinitobis[dichloro(η6-benzene)ruthenium(II)] also catalyzed asymmetric transfer hydrogenation of acetophenone with high conversion (up to 99%) and good enantioselectivity (ee up to 89 %), in the existence of formic acid and triethylamine in dichloromethane medium under air atmosphere.Öğe Effect of Lambda-cyhalothrin on the Gill Phospholipid (PL) Subclass of Oreochromis niloticus(ABADER (Adıyaman Bilimsel Arastırmalar Dernegi), 2023) Yolcu, Murat; Satar, Elif İpek; Başhan, Mehmet; Kızmaz, VeysiFatty acids have a crucial role in providing energy and performing essential functions in living organisms. Moreover, these substances exhibit the most significant alterations in their structure based on ecotoxicological parameters when viewed from a biochemical perspective. These bioactive chemicals are present in the cellular architecture. The study of these fatty acids, crucial for maintaining the integrity and permeability of cell membranes, holds great significance for all living organisms. Consequently, doing fatty acid analysis specifically at the phospholipid level holds significant importance. The impact of lambda cyhalothrin on the fatty acid content of several phospholipid subclasses (phosphatidylcholine (PC), phosphatidylethanolamine (PE), phosphatidylinositol (PI), and phosphatidylserine (PS) in the gill tissue of O. niloticus (Perciformes: Cichlidae) was assessed using gas chromatography. The alterations in the fatty acid composition was analyzed 21 days after exposure. Following the complete extraction of lipids from gill tissue, the tissue was subsequently separated into different subclasses of phospholipids using thin layer chromatography. The samples were subjected to methylation and then evaluated using Gas Chromatography to determine the percentage of the fatty acid. After doing the analysis, a grand total of 16 fatty acids were identified. The research revealed that the primary fatty acids were 16:0 and 18:0 of saturated fatty acids, monounsaturated 18:1n-9, and polyunsaturated 18:2n-6, 20:4n-6, and 22:6n-6. Upon analyzing the distribution of fatty acids, it was observed that PC, PE, and PI included 16:0, PE contained 18:1, PE and PS contained C18:2n-6 and 20:4n-6, and significant alterations in C22:6n-3 were detected in PE. Our investigation revealed that the n-3/n-6 ratio of fish in the PE subclass was the lowest when compared to PC, PI, and PS.Öğe Fe3O4@SA MNCs Synthesis, Characterization, and First-time Use in Hydrogen Production by NaBH4 Hydrolysis(Turkish Chemical Society, 2024) Umaz, AdilHydrogen is a clean energy carrier that will reduce dependence on fossil fuels and contribute to reducing the harmful effects on the environment resulting from using fossil fuels. Hydrogen is produced by the hydrolysis of sodium borohydride (NaBH4), one of the chemical hydrides, using a catalyst. In this study, Fe3O4@Salicylic acid magnetic nano-catalyst (Fe3O4@SA MNCs) was synthesized using the co-precipitation technique. The structural, physical, and chemical properties of the produced Fe3O4@SA MNCs were characterized by FT-IR, XRD, VSM, SEM, and SEM-EDX methods. At room temperature, the effect on hydrogen production performance was examined in the amounts of Fe3O4@SA MNCs (10, 25, 50, 75, and 100 mg), NaOH (0, 10, 20, and 25 mg), and NaBH4 (25, 50, 100, 150 and 200 mg). The highest hydrogen generation rates (HGR) were obtained using 10 mg Fe3O4@SA MNCs, 150 mg NaBH4, and 0 mg NaOH at room temperature. The obtained HGR value was calculated as 400 mL gcat-1.min-1. Fe3O4@SA MNCs were used for hydrogen production for the first time in this study. This study showed that Fe3O4@SA MNCs exhibit catalytic properties and are a promising, efficient catalyst in hydrogen production from NaBH4.Öğe The effect of mindfulness on medication adherence in individuals diagnosed with Schizophrenia: A cross-sectional study(PubMed, 2022) Yıldırım Üşenmez, Tülay; Gültekin, Abdurrezzak; Erkan, Fatma Melike; Dilmen Bayar, Behiye; Yaşar Can, Sevinç; Şanlı, Mehmet EminObjective: The aim of this study is to determine the effect of mindfulness on medication adherence in individuals diagnosed with schizophrenia. Materials and methods: This cross-sectional study was conducted with 147 individuals diagnosed with schizophrenia. The data were collected using the Descriptive Characteristics Form, Morisky Medication Adherence Scale, and Mindful Attention Awareness Scale. Results: A strong positive correlation was determined between the mindfulness level and medication adherence of the individuals diagnosed with schizophrenia. Furthermore, mindfulness of the individuals diagnosed with schizophrenia was statistically significant in explaining medication adherence (p < 0.05) and mindfulness predicted medication adherence by 64%. Conclusion: It was observed that the individuals' mindfulness level was low and half of the participants had low medication adherence. Moreover, as their mindfulness level increased, so did their medication adherence.Öğe Yüz ve Boyun Travmalarında Hastane Öncesi Acil Bakım(EMA Tıp Kitapevi, 2020) Yaşar Can, Sevinç; Dilmen Bayar, BehiyeYüz ve boyun bölgesinde cilt ve cilt altı dokuları ilgilendiren her türlü hasar, yüz travması olarak adlandırılır. Travmada yumuşak dokularla beraber, kemik yapılar, si- nüsler, ağız içi yapılar, dişler veya boyun yapıları da zarar görebilmektedir. Travmada kemik yapılarında etkilenmasi, maksillofasiyal travma olarak adlandırılmaktadır (te- omandal.com, 2018). Çeşitli dış etkilere açık olan ve nerdeyse hiçbir koruyucu özelliği olmayan yüz dokularında değişik travmalar sonucu birçok travmalar oluşabilmektedir. Özellikle çene ve yüz travmaları, basit bir abrazyon ve kesikten, yumuşak doku ezilmeleri ve kayıplarına, çeşitli kemik kırıkları ile karakterize kompleks travmalara kadar, bir çok değişik şekillerde meydana gelebilmektedir (mustafadeveci.com, 2017). Günümüzde yüz travmaları ile çok sık karşılaşılmaktadır. Motorlu araç sayısın- daki artış, alkollü ve hızlı araç kullanmaya bağlı kazalar, emniyet kemeri takmama, yüksekten düşmeler, kavgalar, intihar girişimleri, ateşli silah travmalarına bağlı yüz travmaları oluşabilmektedir ( Aygıt vd., 2004:1-11). Ciddi maksillofasiyal travma travması sonrası hasta için en büyük tehlike arz eden durum hava yolu obstrüksiyonudur. Yüz travmalarında havayolu için risk oluşturan durumlar aşağıdaki gibidir: • Yüz travmalarında aşırı kanama olabilir ve kanamanın sonucu olarak oluşabilen büyük pıhtılar üst solunum yolunun tıkanmasına sebep olarak obstrüksiyona ne- den olabilir. • Hastanın takma dişleri varsa ya da kırılan dişleri havayoluna kaçarak obstriksüyo- na neden olabilir. • Ağız ve burun travmalarının sonucu olarak havayolunda ileri düzeyde şekil bo- zukluğu ortaya çıkabilir. • Yumuşak doku travması havayolunda ödeme sebep olacağından havayolunu ka- patabilir. • Direkt travmalar, larenks veya trakeada kanama ve şişmeye sebep olarak havayolu tıkanıklığına neden olabilir. • Yüz travması ile birlikte beyin travması da varsa bu durum solunumu baskılayabi- lir (Hackman vd.,1999:106-109).• Fasial kırıklar; ciddi maksillofasyal travma her durumda havayolu için risk oluş- turur. Bu riskler, intraoral kanama, ödem, hematom gelişimi, maksillanın arkaya kayması ve yerinden çıkan dişlerdir (Eren vd., 2017:687). • Yanıklar/duman inhalasyonu ile larenks ödemi ve alt solunum yolu hasarı ile so- nuçlanabilir (Kaya, 2017).Öğe ÖZEL GEREKSİNİMLİ ÇOCUK VE DAMGALAMA(NOBEL TIP KİTABEVLERİ, 2022) Yaşar Can, SevinçDoğuştan veya sonradan ortaya çıkan zihinsel ya da fiziksel engellilik, otizm, görme veya işitme engeli, duygusal ve davranışsal problemler, özel yeteneklilik, üstün zekâlılık, öğrenme güçlüğü, kronik veya süreğen hastalıklar çocukların dezavantajlı olmalarına neden olup onların doğal ihtiyaç ve haklarına zarar verebilmektedir. Bu gibi gelişimi farklı olan bireyler için ‘özürlü, engelli vb.’ gibi tanımlar kullanılabilse de günümüzde artık tüm dünyada bu bireylerin etiketlenmeden tanımlanması yapılmakta (özel gereksinimli bireyler, farklı gelişim gösteren çocuklar vb. gibi) ve bu kullanımlar önem taşımaktadır (1). Fakat yine de bu çocuklar dünyanın en çok damgalanan ve dışlanan çocukları arasındadır. Bu damgalama ve dışlama ise bu çocuklarla ilgili sınırlı bilgiden kaynaklanıp, özel gereksinimli çocukların ailelerini de kapsamaktadır. Bu çocuklar ve aileleri okul ve toplum içinde ötekileştirilmektedir. Bu ayrımcılık ve damgalama çocukların sağlıklarını ve eğitimlerini olumsuz olarak etkileyerek, düşük öz saygı, başkalarıyla sınırlı etkileşim ve şiddete maruz kalma olasılıklarını artırır. Sosyal izolasyon, güçsüzlük ve damgalama çocuğu evinde veya bakıma muhtaçsa kaldığı kurum ya da bakım merkezlerinde şiddet ve istismara daha açık hale getirir (2).Öğe Mardin İl Merkezinde Toplu Taşıma Aracı Kullanan Şoförlerin İlk Yardım Bilgi Düzeylerinin Araştırılması(DergiPark, 2020) Dilmen Bayar, Behiye; Yaşar Can, SevinçBu araştırmanın amacı, Mardin il merkezinde toplu taşıma aracını kullanan şoförlerin ilk yardım bilgi düzeylerinin araştırılmasıdır. Tanımlayıcı olarak yapılan araştırmanın örneklemini 100 şoför oluşturmaktadır. İşleri gereği vardiyalı sistemde çalışmaları ve sürekli yerlerinin değişken olmasından dolayı tüm şoförlere ulaşılamamıştır. Verilerin toplanmasında Demografik veriler ve İlk Yardım sorularından oluşan anket formu kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS 22.0 programı kullanılarak yapılmıştır. Araştırmaya katılanların % 44’ü ilk yardım eğitimi aldığını, % 56’sı ise eğitim almadığını belirtmiştir. Acil tıbbi bir durumda aranacak telefon numarası sorusuna eğitim alanların % 100’ü ve eğitim almayanların ise % 98.2’si doğru cevap vermiştir. Eğitim alanların en fazla doğru cevap verdiği diğer soru ise elektrik çarpması sırasında ilk olarak yapılacak müdahaleyi, en fazla yanlış cevap verdikleri soru kalbi duran bir kişiye dakikada en az kaç kez kalp masajı yapılmalıdır sorusu olmuştur. Eğitim almayanların en fazla doğru cevapladığı diğer soru ise elektrik çarpması sırasında ilk olarak yapılacak uygulama sorusu olmuştur. Eğitim almayanların en fazla yanlış cevapladığı soru burun kanaması olan kişiye yapılacak uygulama sorusu olmuştur. Sorulara verilen cevaplara baktığımızda ilk yardım bilgi düzeyinin eğitim alan ve eğitim almayanlarda yetersiz olduğu belirlenmiştir. Bu eksikliklerin gerekli ilk yardım eğitimlerinin düzenlenerek giderilmesi gerektiği önerilmektedir.Öğe Son Sınıf İlk ve Acil Yardım Programı Öğrencilerinin Eğitim Düzeyleri ve Yeterlilik Algı Durumlarının Belirlenmesi(DergiPark, 2020) Yaşar Can, Sevinç; Dilmen Bayar, BehiyeGiriş ve Amaç: Son sınıf ilk ve acil yardım programı öğrencilerinin mesleki uygulama yapma sayıları, pratik yeterlilikleri ve teorik bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı tipte yapılan bu araştırma bir devlet üniversitesi İlk ve Acil Yardım Programı 2. sınıfta aktif öğrenim gören 96 öğrenci ile yapıldı. Katılımcıların mesleki konularda eğitim alıp almadıkları (17 soru), uygulama yapıp yapmadıkları (11 soru), kendilerini yeterli görüp görmedikleri (16 soru) ve bilgi düzeylerini belirlemeye yönelik (11 soru) toplam 45 soru yüz yüze anket yöntemiyle çalışıldı. Veriler SPSS 26.0 istatistik paket programı kullanılarak sayı ve yüzde şeklinde belirtildi. Mesleki derslerin laboratuvar ortamında uygulama sayıları ile yeterliliklerini karşılaştırma da ki-kare testi kullanıldı. İstatistiksel önemlilik için p<0,05 değeri anlamlı kabul edildi. Bulgular: Paramedik öğrencilerinin aldıkları eğitimlerle ilgili uygulama sayılarının analizinde öğrencilerin %63,5’i entübasyon, %41,7 defibrilatör, %38,5’ kırık stabilizasyonu ve %37,5’inin doğum eylemi uygulamasını hiç yapmadıkları tespit edildi. %78,1 kardiyopulmoner resusitasyon, %58,3 defibrilatör, %36,5 entübasyon, %62,5 doğum eylemi ve %85,5’i kardiyak arrest uygulamasını en az bir kere yaptıkları tespit edildi. Entübasyon konusunda yeterlilik algısı ile uygulama sayısı arasında anlamlı bir fark bulundu (p˂ 0,05). Sonuç: Öğrencilerin mesleki konularda uygulama yapmalarının yeterlilik algıları ve beceri düzeylerinin artmasına olumlu katkısının olduğu sonucuna varıldı.Öğe Covid-19 Pandemi Sürecinde Üniversite Öğrencilerinin Depresyon ve Stres Düzeylerinin Belirlenmesi(Dergipark, 2021) Dilmen Bayar, Behiye; Yaşar Can, Sevinç; Erten, Murat; Ekmen, MahmutBu çalışma covid-19 pandemi sürecinde üniversite öğrencilerinin depresyon ve stres düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. İlişkisel tanımlayıcı olan bu çalışma 565 üniversite öğrencisi ile Ağustos-Aralık 2020 tarihleri arasında çevrimiçi anket yöntemi kullanılarak yapıldı. Verilerin toplanmasında Tanımlayıcı Özellikler Formu, Algılanan Stres Ölçeği ve Beck Depresyon Ölçeği kullanıldı. Öğrencilerin % 62.1’i 21 yaş ve üstü, % 68.7’si kadın olduğu, stres düzeyinin orta değerin üstünde, depresyon düzeyinin ise orta düzeye yakın olduğu belirlendi. Ayrıca stres ölçeği toplam puanı ile depresyon ölçeği toplam puanı arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu belirlendi. (p<.05) Covıd-19 pandemi sürecinin üniversite öğrencilerini ruhsal anlamda etkilediği belirlendi. Bu süreçte, öğrencilerin ruhsal sağlığının korunabilmesi için gerekli desteğin sağlanması önem arz etmektedir.Öğe DETERMINING LEVELS OF FEAR OF COVID-19 IN 112 HEALTHCARE PROFESSIONALS(Dergipark, 2021) Yaşar Can, Sevinç; Dilmen Bayar, BehiyeObjective: The purpose of the study is to assess the levels of fear of Covid-19 in 112 healthcare professionals. Material-Method: This descriptive study was conducted with 171 healthcare professionals working at 112 Emergency Healthcare Services in Mardin, Turkey. A descriptive characteristics form and the Covid- 19 fear scale were used to collect data. Results: Most of the participants stated that protective equipment was sufficient, they had received preventive trainings on Covid-19, some of their colleagues were infected with Covid-19, and they were still as concerned about Covid-19 as they were when it first broke out. The fear of Covid-19 mean scores of the professionals were 18.53±6.43 (moderate level). Conclusion: In the research, it was determined that the fear levels of 112 healthcare workers were affected during the Covid-19 pandemic process. In this process, in order to protect and improve the mental health of healthcare professionals, psychotherapy, methods of coping with stress and anxiety, etc., can be supported by providing online training and sessions.Öğe The Relationship of Social Media Use with Depression and Loneliness in Adolescent: A Descriptive Study(Türkiye Klinikleri, 2021) Yaşar Can, Sevinç; Kavak Budak,FundaObjective: The purpose of this study is to determine the relationship of social media use with depression and loneliness in ado- lescents. Material and Methods: The sample of the descriptive study was determined as 599 students by power analysis and the students were selected by simple random method. To collect the data of the study Descriptive Characteristics Form, Social Media Addiction Scale for Adolescents, UCLA Loneliness Scale, and Reynolds Adolescent De- pression Scale were used. In the analyses of the data percentage, mean and the linear regression analysis were used. Results: Social media ad- diction total score average of adolescents was 6.21±2.50 (moderate), depression total score average 67.60±15.59 (moderate), loneliness total score average 58.65±9.90 (moderate). In the study, it was determined that adolescents' social media addiction has statistical significance in explaining depression and loneliness (p<0.05). Social media addiction explains depression with 8% and loneliness with 3%. Conclusion: It was determined that social media addiction has been found to affect depression and loneliness in adolescents.Öğe RUBİA TİNCTORİA TÜRÜNÜN BİYOLOJİK İÇERİKLERİNİN BELİRLENMESİ(2023) Yener, İsmail; Demirel, Mehmet Ferit; Yiğitkan, Serkan; Tekin, Fethullah; Ertaş, AbdulselamRubiacae familyasına ait çoğu türlerin çok eski dönemlere ait olduğunu bilinmektedir. Eski zamanlardan günümüze dek boyamacılıkta kullanıldığı ve bu özelliğinden kaynaklı ‘’Kökboyasıgiller’’ olarak anılmaktadır. Rubiacae familyasına ait olan Rubia tinctorum L. çok yıllı bir bitki türüdür. R. tinctoria türünün köklerinde 20 antrakinon türevi bulunmaktadır. Bu maddeler tekstil alanında kullanılmakla beraber (dokumacılıkta gibi), gıda, kozmetik ve ilaç endüstrilerinde de kullanım alanlarına sahiptir. Bu kullanım alanlarının yanı sıra birçok biyolojik aktivite özelliğinin de olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada R. tinctoria türünün kimyasal ve biyolojik içeriklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. R. tinctoria türünün toplam fenolik-falavonoid ve antioksidan aktiviteleri ile enzim inhibisyon aktiviteleri incelenmiştir. R. tinctoria’nın enzim inhibisyon aktiviteleri incelendiğinde, AChE, tyrosinase, elestase ve collagenase enzimlerine karşı aktivite göstermediği, BChE ve üreaz enzimlerine karşı (sırasıyla % inhibisyon; 41,59±0,89; 6,46±0,01) orta ve düşük seviyede aktivite gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca, R. tinctoria türünün etanol ekstresini antioksidan aktiviteleri DPPH (IC50: 312,98±2,12 µg/mL), ABTS (IC50: 84,57±1,08 µg/mL) ve CUPRAC (A0,5: 83,98±1,09 µg/mL) olarak bulunmuştur. Bun testlere ek olarak R. tinctoria türünün etanol ekstresini toplam fonolik (30,71±0,32 μg PEs/mg) ve toplam flavonoid (22,91±0,49 μg QEs/mg) içerikleri de çalışılmıştır. Tüm bu sonuçlar değerlendirildiğinde türün etanol ekstresini biyolojik aktiviteler açısından yüksek antioksidan ve enzim inhibisyon aktivite göstermediği tespit edilmiştir.Öğe DITERPENEOIDS AND ALZHEIMER(2023) Demirel, Mehmet Ferit; Ertaş, AbdulselamSalvia L. türlerinin halk arasında kullanımı ve bilim dünyasındaki önemi her geçen gün artmaktadır. Salvia türlerinin bu kullanımının ve öneminin çoğunlukla içerdikleri terpenoid bileşiklerden kaynaklandığı düşünülmektedir. Doğal ürünlerde en bol bulunan bileşikler olan terpenoidler, bitkilerde farklı yapılara sahip bir dizi önemli ikincil metabolittir. Terpenoidler bitki büyümesi ve gelişmesinde, çevreye tepkisinde ve fizyolojik süreçlerde anahtar rol oynar. Hammadde olarak terpenoidler ilaç, gıda ve kozmetik endüstrilerinde de yaygın olarak kullanılmaktadır. Terpenoidler, farklı etkileri ve farklı etki mekanizmaları olan karmaşık bir yapıya sahiptir. Bu derlemede terpenoidlerin aktiviteleri ve mekanizmaları incelenerek terpenoid bileşikleri içerisinde önemli bir yere sahip olan diterpeneoidler üzerinde durulmuştur. Diterpen türlerinde oksijen ile daha kolay etkileşme görülmektedir. Bu yapısal farklılıkları nedeniyle doğal ürünler içerisinde diterpenler, en geniş biyolojik etkiye sahip bileşiklerdir. Alzheimer hastalığı, beyinde amiloid birikiminden kaynaklı olmakla beraber kolinerjik nörotransmisyon eksikliği ile, yaşlı nufüs üzerinde görülen yaygın bir demans şeklidir. Bu çalışmada, özellikle Salvia türlerinden ekstrakte edilen diterpeneoidlerin alzehiemer hastalığı üzerindeki etkileri ile ilgili çalışmalar derlenmiştir. Diterpeneoidlerin Alzheimer hastalığı üzerindeki çalışmaları in vitro ve in vivo şeklinde ayrı ayrı veri tabanları taranarak derlenmiştir. Sonuç olarak Salvia türlerinden ekstraksiyon ile elde edilen terpenoid türevi olan diterpenoidlerin, hala kesin bir tedavi seçeneği sunulamayan Alzheimer hastalığı üzerindeki etkinliği hakkındaki çalışmaların dikkate değer olduğu görülmektedir.Öğe Myeloprotective and hematoprotective role of kefir on cyclophosphamide toxicity in rats(2021) Gözüoğlu, Gülay; Cetik Yildiz, SongulAbstract Aim: Kefir is a probiotic and prebiotic beverage produced from milk and kefir grains containing a mixture of bacteria and yeast. Drugs like cyclophosphamide (CPx) that are used for cancer chemotherapy are generally limited due to numerous unwanted side-effects such as multiple organ toxicity. For this purpose, the cell-protective effects of kefir, a natural probiotic known for its antitumor and antioxidant properties, on CPx-induced hemotoxicity and myelotoxicity were investigated in this study. Methods: Group 1 (control, 0.5 ml SF). Group 2 were administered a single dose of 150mg/kg CPx. Group 3 and 5 were given 5 and 10mg/kg kefir. Group 4 and 6 were given 5 and 10mg/kg kefir+150mg/kg CPx. While kefir was administered to the rats by gavage method for 12 days, CPx was administered as single-dose on the 12th day. Results: The DPPH results showed that kefir possesses high antioxidant activity. It was observed that the leukocytes, thrombocytes, erythrocytes, hemoglobin, hematocrit and bone marrow nucleated cell levels decreased in the group that was administered only CPx, and increased relatively in the groups that were administered CPx+kefir, drawing close to the control. Conclusion: The results of the present study showed that kefir had antioxidant and cytoprotective activity, protecting blood and bone marrow cells against CPx-induced damage.Öğe Evaluation of the Serological, Biochemical and Hemogram Parameters of Patients Prediagnosed with Hydatid Cyst(2021) Demir, Cemil; Cetik Yildiz, SongulObjective: Hydatid cyst or echinococcosis is a zoonotic parasitic disease caused by the larval stages of Echinococcus granulosus, which is common in our country. It is necessary to use radiological and serological methods as diagnosing this disease based on clinical symptoms is very difficult. In this retrospective study, it was aimed to determine the condition in our region by retrospectively analyzing the hemogram, biochemistry, radiological and pathological findings and the epidemiological data of the patients prediagnosed with hydatid cyst. Materials and Methods: A total of 412 patients, 279 female and 133 male, who applied to various clinics of the Mardin State Hospital with hydatid cyst prediagnosis. 52 patients were diagnosed with hydatid cyst based on ultrasonography, computerized tomography and radiological findings, and liver involvement was detected in all 64 patients, 12 of which were pathologically verified. Results: 38 (59.3%) of 64 patients included in the study were female, 26 (40.6%) were male and their ages ranged from 0-77. The most common symptoms were severe abdominal pain, distention, chest pain, shortness of breath, 415 cough, fever, nausea and vomiting. 83.4% of the patients applied to the general surgery, 5.5% applied to the pediatric surgery and 10.1% applied to other clinics. Conclusion: The parameter with the highest increase was GGT, followed by ALT, AST and ALP. Elevated RDW (29%) was the most common finding in the hemogram parameters, followed by decreased MCV, hematocrit and hemoglobin.Öğe Investigation of uroprotective effects of seed methanol extracts of Hypericum triquetrifolium Turra. on cyclophosphamide-induced bladder hemorrhagic cystitis and nephrotoxicity in Wistar albino rats(2020) Cetik Yildiz, Songul; Keskin, Cumali; Şahinturk, Varol; Ayhancı, AdnanPurpose: This study investigated the possible uroprotective effects of Hypericum triquetrifolium Turra. (HT) seed methanol extracts (25,50,100 mg/kg, i.p., for 6 days) against cyclophosphamide (CYP)-induced (150 mg/kg, single dose, i.p.) acute bladder hemorrhagic cystitis (HC) and nephrotoxicity in rats. Materials and Methods: Wistar albino rats used in this study were divided into nine groups, each including seven rats. Group 1 (control) was treated with 0.5ml saline (SF) and Group 2 was treated with CYP (150 mg/kg). Groups 3, 4, 5 were treated with 25, 50, 100 mg/kg HT, respectively while groups 6, 7, 8 were treated with 25, 50, 100 mg/kg CYP + HT, respectively. Finally, Group 9 (control-2) was treated with 0.5ml-%0.2 dimethyl sulfoxide (DMSO). The serum creatinine, blood urea nitrogen (BUN), superoxide dismutase (SOD) and catalase (CAT) levels were measured in blood serum. Results: The CYP-treated rats histopathologically had mild-moderate bladder and renal injuries. The serum creatinine and BUN levels, which are the biochemical markers of renal injury, significantly increased compared to the control group. Conclusion: HT showed a protective effect on CYP-related bladder HC and nephrotoxicity in rats by inhibiting inflammation and apoptosis. Amaç: Bu çalışmada, Hypericum triquetrifolium Turra (HT) tohum metanol ekstraktlarının (25,50,100 mg/kg, i.p., 6 gün boyunca) siklofosfamid (CYP) nedenli (150 mg/kg, tek doz, i.p.) akut mesane hemorajik sistit (HC) ve nefrotoksisiteye karşı olası üroprotektif etkileri araştırıldı. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada kullanılan Wistar albino sıçanlar, her biri yedi sıçan olmak üzere dokuz gruba ayrıldı. Grup 1 (kontrol) 0.5ml salin (SF) ile muamele edildi ve Grup 2, CYP (150 mg/kg) ile muamele edildi. Grup 3, 4, 5 sırasıyla 25, 50, 100 mg/kg HT ile tedavi edilirken, grup 6, 7, 8 sırasıyla 25, 50, 100 mg/kg HT + CYP ile tedavi edildi. Son olarak, Grup 9 (kontrol-2) 0.5ml-% 0.2 dimetil sülfoksit (DMSO) ile muamele edildi. Kan serumunda serum kreatinin, kan üre azotu (BUN), süperoksit dismutaz (SOD) ve katalaz (CAT) seviyeleri ölçüldü. Bulgular: CYP ile tedavi edilen sıçanların histopatolojik olarak hafif-orta derecede mesane ve böbrek yaralanmaları vardı. Böbrek hasarının biyokimyasal belirteçleri olan serum kreatinin ve BUN düzeyleri, kontrol grubuna göre önemli ölçüde artmıştır. Sonuç: HT, enflamasyonu ve apoptozu inhibe ederek sıçanlarda CYP ile ilişkili mesane HC'si ve nefrotoksisite üzerinde koruyucu bir etki göstermiştir.