Kādî Beyzâvî ve Zemahşerî’nin Fâtiha ve Bakara Sûrelerindeki Yorumlarına Molla Gürânî’nin Tenkitleri

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2018

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Cumhuriyet İlahiyat Dergisi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu çalışmada Osmanlı tefsir ulemâsından Molla Gürânî’nin (ö. 813/1488), Kādî (ö. 685/1286) ve Zemahşerî’ye (ö. 538/1144) yaptığı eleştiriler konu edinildi. Onun bu eleştirilerinde, yazdığı “Ġāyetü’l-emânî” adlı elyazması tefsirindeki Fâtiha ve Bakara sûreleri örnek olarak seçildi. Gürânî’nin bu iki müfessire eleştirileri çoğunlukla dil, kıraat, kavramsal anlamlar konularında ve âyet te’villerinde katılmadığı görüşlerde yoğunlaşır. Gürânî’nin bu iki müfessire yönelttiği eleştirilerin çoğu Kādî’ye yöneliktir. Çünkü Kādî’nin tefsiri Osmanlı medreselerinde okutulan en gözde tefsirlerindendi. Gürânî, yazdığı tefsirde hem Kādî’nin tefsirini kendisine örnek almış hem de eleştirmiş görünmektedir. Çünkü onun bu tefsirinin Kādî’nin yazdığı tefsirin bir özeti olduğu söylenebilir. Gürânî’nin bu iki müfessirin yanında Teftâzânî ve Kevâşî’yi de eleştirmesi onu araştırmacı ve karşılaştırmacı kişiliğini ortaya koymaktadır. Eleştirilerinde Ehl-i sünnet’e bağlı olduğu, âyetlerin yorumunda hadisleri önemsediği ve âlimlerin ittifak ettiği konuların dışına çıkmamaya özen gösterdiği göze çarpmaktadır.
This work deals with Mollā Gūrānı̄’s critique (d. 813/1488) of Qāḍı̄ al-Bayḍawı̄ (d. 596/1200) and Zamakhsharı̄ (d. 538/1144). The Fātiḥ̣a and Baqara sūras in his manuscript tafsı̄r “Ghāyat al-Amānı̄” are chosen as the texts to examplify Mollā Gūrānı̄’s critique. His criticism is mostly related to language, qirāʾa (recitation and vocalization of Qur’ānic text), conceptual meaning and disagreement in interpretations of the Qur’ānic verses in question. Gūrānı̄ primarly criticisez Qāḍı̄ due to his reputation among Ottoman scholars. Guranı̄ has not only criticized Kādı̄ and Zamahsharı̄ in the commentary of the surahs Fātiḥ̣a and Baqara but also Taftāzānı̄ and Kavāshı̄. This clearly shows thah he is a well-versed scholar in researching especially in comperative analysis. In this study, our investigation is limited to, however, Zemakhsharı̄ and Qāḍı̄. This stuyd shows that Zemakhsharı̄ is strictly bound to Ahl al-Sunnah. Moreover, the hadith reports are considerably important for him in understanding and interpreting the Qur’ānic verses. He closely follows the interpretive traditions of early Muslim scholars, especially on the matters that Muslim scholars had an argeemnet.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Tefsir, Ġâyetü’l-emânî, Kādî, Zemahşerî, Fatiha, Bakara, Eleştiri, Âyet, Tafsır, Gh ̄ āyat al-Amānı, Q̄ āḍı, Zamakhshar ̄ ı, F̄ ātiḥa, Baqara, Criticism, Verse.

Kaynak

Cumhuriyet İlahiyat Dergisi

WoS Q Değeri

N/A

Scopus Q Değeri

Cilt

22

Sayı

1

Künye

EKİNCİ K (2018). Kādî Beyzâvî ve Zemahşerî’nin Fâtiha ve Bakara Sûrelerindeki Yorumlarına Molla Gürânî’nin Tenkitleri. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 22(1), 317 - 346. Doi: 10.18505/cuid.385982